Het is heel druk in, op en rond het Belgisch deel van de Noordzee: zo wordt er onder meer gevist en zand en grind gewonnen. Tegelijkertijd heeft het een hoge biodiversiteitswaarde, vooral in Natura 2000 natuurgebieden. Om het aanbod van duurzame energie in België te vergroten, worden daar binnenkort extra windturbines geplaatst… Dat mag echter niet zonder voorwaarden. Belgische ngo's, waaronder WWF, eisen samen met het Belgisch Offshore Platform (vereniging van investeerders en eigenaars van windmolenparken in de Belgische Noordzee) dat maatregelen worden genomen om de rijke biodiversiteit die daar nu nog te vinden is, in stand te houden. Op 24 juni 2021 ondertekenden we daarom samen een intentieverklaring.

In onze Noordzee leven meer dan 2 100 soorten planten en dieren in een onderwaterlandschap van zandbanken en grindbedden. Vandaag is 37% van onze Noordzee beschermd natuurgebied… Maar dat betekent niet dat er geen activiteiten plaatsvinden.

Verschillende gebruikers zoeken er een plekje: visserij en aquacultuur, militaire activiteiten, zand- en grindwinning, scheepvaart, havens, offshore energieproductie, pijpleidingen en kabels, toerisme en recreatie, wetenschappelijk onderzoek…

In de toekomst zullen in natuurgebieden windturbines worden geïnstalleerd. Die hebben we hard nodig om onze energievoorziening vrij te maken van fossiele brandstoffen en de klimaatverandering te helpen stoppen. Maar de biodiversiteit beschermen blijft een prioriteit!

Voorwaarden voor de bescherming van de Noordzee

Verschillende Belgische milieuorganisaties (WWF-België, Greenpeace, Natuurpunt en Bond Beter Leefmilieu) besloten zich te verenigen in de 4Sea coalitie, om als één stem te kunnen spreken en beter gehoord te worden. 4Sea en het Belgian Offshore Platform, een vereniging van investeerders en eigenaars van windparken in de Belgische Noordzee en 4Sea, een coalitie van milieu-organisaties, gaan samenwerken om zo de biodiversiteitswaarden van de Noordzee maximaal te beschermen én te versterken. 

Sofie Luyten, deputy-CEO WWF België, namens 4Sea: “Vandaag kampen we met twee van de grootste crisissen voor mens en natuur, zijnde het razendsnelle tempo waaraan we natuur verliezen en de klimaatopwarming. Eén van de oplossingen is meer windenergie én meer natuurbescherming in de Noordzee. Zo maken we van de Noordzeenatuur een bondgenoot in de strijd tegen de klimaatverandering.” 

Op basis van de bevindingen van meer dan 10 jaar wetenschappelijk onderzoek in de bestaande windparken, zijn beide partijen ervan overtuigd dat verdere ontwikkeling van windenergie op zee hand in hand kan en moet gaan met de bescherming van het mariene milieu en de mariene biodiversiteit. En dat onder verschillende voorwaarden:

• Windparken in Natura 2000 gebieden moeten een uitzondering blijven en kunnen alleen worden ontwikkeld onder strikte voorwaarden, waaronder de verplichte passende beoordeling zoals bepaald in de Habitatrichtlijn. 
• Investeer verder in wetenschappelijk onderzoek en innovatie waarbij de risico’s voor natuur geminimaliseerd en de kansen voor natuur gemaximaliseerd worden. 
• Natuurinclusieve ontwerpen voor de bouw van nieuwe windparken zijn de norm. Dat wil zeggen dat het windpark met bijhorende infrastructuur negatieve effecten mitigeert, en, waar mogelijk, gezorgd wordt voor positieve effecten voor de biodiversiteit. 
• Denk toekomstgericht en start nu een dialoog op over het samengaan van verbetering van natuurwaarden én hernieuwbare energieproductie in een circulair verhaal. 

De oceaan, een onmisbare natuurlijke long

Onze planeet heeft een oceaan die veel voor ons doet. De oceaan voorziet ons van de helft van de zuurstof die we ademen, levert ons voedsel, stoffen voor medicijnen en hernieuwbare energie, en de kust biedt bescherming tegen overstromingen en stormen. De oceaan regelt de watercyclus en absorbeert broeikasgassen, waardoor hij mee het klimaat regelt. Daarnaast is de oceaan van oudsher een plaats van inspiratie en ontspanning en herbergt hij een prachtige biodiversiteit. We kunnen wel stellen dat zonder een gezonde oceaan, het leven op aarde een riskante onderneming wordt.

Laten we ons deel van de oceaan, onze Noordzee, beschermen!