De neushoorn is een herbivoor: dit wil zeggen dat hij uitsluitend planten eet. Hij voedt zich met bladeren, planten en wilde bessen en graast ook veel op gras. In totaal is dit alles goed voor zo een 50kg voedsel per dag.

Een neushoornbaby kan een “kalf” genoemd worden, maar dit woord wordt niet vaak gebruikt. In de plaats daarvan houden we het graag simpel en zeggen we gewoon neushoornbaby.

Als we mensen konden weglaten, had de neushoorn weinig of geen natuurlijke vijanden. Maar helaas. De soort wordt vaak gedood om zijn hoorn eruit te kunnen halen. Neushoornhoorn wordt op zwarte markten verkocht voor tienduizenden euro’s per kilo. Een kilo hoorn is dus meer waard dan een kilo goud. De hoorn wordt gemalen tot poeder en is bestemd voor consumenten in Azië, voornamelijk in Vietnam en China. Naast het gebruik voor medische doeleinden (waarvan het effect nooit is bewezen), wordt neushoornhoorn ook gekocht en geconsumeerd als uiterlijk teken van rijkdom.

In de traditionele Aziatische geneeskunde wordt neushoornhoorn veel gebruikt. Men gelooft er in de medicinale bijwerkingen die de hoorn zou hebben, zoals koortsverlaging, genezing van kanker en hart – en vaatziekten. Sommigen beweren zelfs dat het afrodiserende effecten zou hebben. Vreemd, want neushoornhoorn bestaat enkel en alleen uit keratine… Net zoals onze vingernagels.

Neushoornhoorns zijn gemaakt van keratine, net als onze vingernagels. En net zoals onze vingernagels (terug)groeien, groeien ook neushoornhoorns een paar centimeter per jaar. Om bepaalde neushoornpopulaties net te beschermen tegen stropers, onthoornen de mensen ze soms preventief.

De neushoorn gebruikt zijn hoorn om tegen andere mannetjes te vechten, hun jongen tegen vijanden te beschermen, sociaal contact met elkaar te onderhouden en te graven naar water.

Op dit moment zijn er vijf soorten neushoorns. Twee in Afrika – de witte en de zwarte neushoorn – en drie in Azië – de Indische eenhoornige neushoorn, de Soenda-neushoorn en de Sumatraanse neushoorn. Daarvan zijn de twee grootste overlevende soorten de Afrikaanse witte neushoorn en de Aziatische eenhoornige neushoorn.

Hoewel de populaties van de witte neushoorn de laatste jaren aanzienlijk zijn toegenomen dankzij behoudsmaatregelen en de soort momenteel niet langer met uitsterven wordt bedreigd, worden de andere vier in de zeer nabije toekomst wél bedreigd.

Nee. Maar daar ontstond in 2018 veel twijfel over toen er op sociale media foto’s circuleerden van witte neushoorns met de mededeling dat het laatste mannetje was gestorven en bijgevolg dat de soort was uitgestorven. De witte neushoorn is eigenlijk nog verdeeld in twee ondersoorten: de noordelijke en de zuidelijke witte neushoorn. Het is de noordelijke witte neushoorn die is uitgestorven, terwijl zijn zuidelijke neef momenteel wordt beschouwd als “bijna bedreigd”. De zuidelijke witte neushoorn was weliswaar ook bijna uitgestorven. Aan het begin van de 20ste eeuw waren er nog maar 200 over, waardoor er grote inspanningen werden gedaan voor het behoud ervan. Vandaag de dag zijn er tussen de 18.000 en 20.000 witte neushoorns.

Je zou denken dat de twee zich onderscheiden door hun huidskleur, maar dat is niet het geval. Beide soorten zijn eigenlijk grijs. De naam zwart/wit komt van een verkeerde vertaling: Afrikanen noemden de witte neushoorns “wijde” (waarmee ze verwezen naar zijn ‘brede’ mond), wat in het Engels kortweg werd vertaald als “white”.

Toch zijn er ook veel fysieke verschillen tussen de twee soorten die het mogelijk maken om in één oogopslag te zien welke neushoorn er voor je neus staat. We sommen de belangrijkste even voor je op:

We beginnen met hun meest opvallende kenmerk: hun hoorns. Witte neushoorns hebben een lange hoorn aan de voorkant en een kleinere aan de achterkant. Zwarte neushoorns hebben meestal twee hoorns van min of meer dezelfde grootte.

De twee soorten hebben ook heel andere monden. Dit komt door de andere doeleinden waarvoor ze zijn ontworpden. De witte neushoorn heeft zeer brede, platte lippen, waardoor deze herbivoor zo efficiënt mogelijk gras kan grazen. De zwarte neushoorn daarentegen verkiest bladeren, scheuten of kleine takken op hoogte en heeft dus meer baat bij zijn scherpere en grijpbare lippen, die ideaal zijn om doornstruiken mee te grijpen.

We weten allemaal dat de natuur zich op wonderlijke manieren aanpast. In het geval van de neushoorns is dat niet anders. Omdat de witte neushoorn meestal aan het grazen is, is zijn gezicht vaak naar de grond gericht. Om zichzelf toch te kunnen beschermen voor gevaar, vertrouwt hij op zijn gehoor in plaats van zijn zicht. Daarom heeft hij lange, spitse oren en een verschrikkelijk gezichtsvermogen. De zwarte neushoorn spendeert veel meer tijd met zijn hoofd omhoog en is dus minder afhankelijk van één zintuig. Zijn oren zijn kleiner en rond.

Ook de vorm van hun lichaam onderscheidt de twee. De witte neushoorn is langer, gezetter en robuuster met een veel plattere rug dan zijn neef de zwarte neushoorn.

Tenslotte verschillen ze ook in hun innerlijke kenmerken. Zwarte neushoorns vertonen agressiever gedrag en reageren veel sneller op gevaar. Dit is te verklaren door de dichte habitat waarin ze leven, hierdoor kunnen ze moelijker anticiperen op de komst van gevaar.