Wanneer je aan rangers denkt, beeld je je waarschijnlijk mensen in uniform in die dieren beschermen. Dat klopt, maar rangers doen zoveel meer! Rangers zijn de bewakers van onze planeet. Samen beschermen ze 15% van alle landoppervlakte en zo’n 7% van de oceaan. Rangers verspreiden kennis. Ze helpen lokale gemeenschappen bijleren over natuurbehoud en duurzame landbouw, en informeren toeristen over de soorten die in nationale parken leven. Ze verzamelen essentiële gegevens voor wetenschappelijk onderzoek en als er natuurrampen zijn, schieten rangers te hulp! Dankzij rangers kunnen mensen in harmonie leven met wilde dieren. Lees verder om het werk van vier rangers beter te leren kennen.

Vrede tussen beer en mens bewaren

Tussen het Harghitagebergte en Bodocgebergte, omringd door bossen, ligt Băile Tușnad. De nog geen 1.400 inwoners hebben wel erg bijzondere buren: bruine beren. Ecoloog László Gál heeft zijn leven aan deze viervoeters gewijd en vertelt over het moeilijke evenwicht tussen mens en natuur in Roemenië.  

László’s biologische klok tikt op een ander ritme dan die van de meeste mensen. ’s Nachts patrouilleert hij door de straten van Băile Tușnad, op zoek naar beren. Wat die beren daar doen? Broodjes smeren, eigenlijk! ‘Ze zijn op zoek naar voedsel. Door artificiële voederplaatsen voor de jacht en ecotoerisme zijn ze eraan gewend dat mensen eten voor hen achterlaten. Daardoor zijn ze vuilnisbakken als voedselbron gaan zien’, vertelt László. 

Monitoring en GPS-halsbanden  

Dat beren in het dorp komen, is voor zowel mens als dier gevaarlijk. Eén dier kan zoveel schade veroorzaken dat mensen denken dat er dertig rondlopen. Daarom monitort László de beren nauwlettend: ‘Soms blijf ik twee of drie uur op dezelfde plek. Ik weet dát ze gaan komen, maar niet wanneer’, zegt hij. ‘Soms ga ik af op hondengeblaf: dat kan betekenen dat er een beer is. En soms krijgen we meldingen via onze app, TusnadEcoBearWatch.’  

László werkt samen met het Emergency Response Team. ‘Als we een beer vinden, verdooft de dierenarts het dier. Dan analyseren we of er schade is, of het dier gevaarlijk is. Zo niet, doen we hem een GPS-halsband om en brengen we hem terug naar het bos – maar niet te ver. Als we de beer te ver verplaatsen, verliezen we het signaal van de GPS-halsband, en dat signaal levert waardevolle info op. Waarom komen de beren naar de stad? Hoe gedragen ze zich er? Hoelang blijven ze?  Die informatie helpt ons om problemen te voorkomen.’  

Wat doet het team met beren die wél schade aanrichtten? ‘Die zetten we verder in het bos weer af. Maar Băile Tușnad ligt echt pal in een ecologische corridor – tussen twee berenleefgebieden. De kans dat de beer terugkeert, is dus groot …’  

Kennis verspreiden en mentaliteitsverandering  

Samenleven met roofdieren is uitdagend, maar de inwoners van Băile Tușnad pasten zich aan. ‘Je komt natuurlijk liever geen beer tegen in je keuken. Het is uitzonderlijk, maar dat gebeurt. Daarom zijn huizen hier beschermd met elektrische omheiningen. Ook vuilnisbakken moeten goed afgesloten worden’, zegt László. Helaas knelt daar het schoentje. ‘Daarom blijven we inzetten op bewustmaking: we praten met elk gezin, geven opleidingen op scholen.’  

In Roemenië jaagt bijna iedereen. Op beren jagen is wel verboden, dankzij lobbywerk van ngo’s. ‘Dat wil niet zeggen dat het niet meer gebeurt’, zucht László. ‘Om berenjacht écht een halt toe te roepen, moeten we een mentaliteitsverandering teweegbrengen. Daarom is het zo belangrijk dat we met jongeren spreken op scholen: zo vermijden we dat de kinderen van vandaag de stropers van morgen worden. De natuur heeft ons niet nodig om te overleven – wij hebben haar nodig. We moeten er dus harmonieus mee samenleven.’  

Wilde dieren zien terugkeren geeft hoop  

In Roemenië dienen omheiningen om dieren buiten te houden, in Malawi moeten ze zorgen dat leeuwen, olifanten en neushoorns netjes in het park blijven. Billiat Zidana is Head of Law Enforcement in Majete Wildlife Reserve en vertelt over zijn passie voor natuurbehoud.  

‘Als kind plantte ik bomen in het schoolbos – daar kwam ik voor het eerst in aanraking met natuurbehoud’, vertelt Billiat. ‘Ik bleef terugkeren naar dat bos. Het heeft mijn liefde voor natuur vormgegeven. Na de middelbare school wilde ik graag ranger worden. Eerst vond mijn familie dat maar niks. Veel te gevaarlijk! Nu begrijpen ze waarom het zo belangrijk is om onze natuur te beschermen. En intussen werken drie mensen uit mijn gemeenschap als ranger in andere parken.’  

Wereld van verschil

Majete Wildlife Reserve is een prachtig voorbeeld van geslaagd parkbeheer. Toen African Parks het beheer overnam van de overheid in 2003, was het park leeggestroopt. Op 20 jaar tijd herintroduceerde onze partner 3.000 dieren van 17 verschillende soorten. ‘Ik zag leeuwen, neushoorns en wilde honden terugkeren naar het park – dat is een van mijn mooiste ervaringen als ranger.’

Passie voor bescherming  

Wat Billiat zijn belangrijkste taak vindt? ‘Kwetsbare soorten zoals pangolins, olifanten en neushoorns beschermen tegen stropers, die ze illegaal willen verhandelen’, vertelt hij. ‘Daarom is het zo belangrijk dat wij, rangers, patrouilleren’, weet Billiat. ‘Elke maand doen we minstens vijftien dagpatrouilles. We trekken ook regelmatig langer door het park, vijf dagen aan een stuk. Doen we dat niet, dan hebben stropers vrij spel … Maar als ik zie hoe hard rangers zich inspannen, krijg ik hoop voor de toekomst. Samen kunnen we onze natuur beschermen.’   

Hoe is het om als vrouw ranger te zijn in Thailand? 

In het zuidwesten van Thailand ligt Kui Buri National Park. Daar werken rangers Kirati Morthip en Woraya Makal. Als vrouwen zijn ze er sterk in de minderheid. 

Kui Buri staat bekend om de Aziatische olifanten die er leven. Kirati Morthip informeert toeristen over deze grote viervoeters, en beperkt het aantal conflicten tussen de lokale gemeenschappen en de olifanten zoveel mogelijk. Ze staat aan het hoofd van een team en is een van de weinige vrouwen met een leidinggevende functie. 'Vrouwen kunnen alles wat mannen kunnen. Soms zelfs beter!', lacht Woraya Makal, een andere ranger uit het park. Net als haar collega's gaat ze 15 dagen per maand op patrouille. Dan brengt ze de verplaatsingen van dieren in kaart, ontmantelt ze strikken van stropers ... 'We doen nog veel meer: denk maar aan gegevensverzameling en wetenschappelijk en botanisch onderzoek', vertelt Kirati.   

Woraya heeft kinderen. Ze legt uit dat ze soms kritiek krijgt omdat ze een job koos die haar weghoudt van haar zonen. Maar Kirati ziet de toekomst rooskleurig in: 'Vroeger dachten mensen dat we zwakker waren dan onze collega's, gewoon omdat we vrouwen zijn. Dat is veranderd. Nu zie je in heel wat parken vrouwelijke rangers!'