Driehoekige oren met zwarte kwastjes, een korte staart die eindigt in een zwarte punt, lange bakkebaarden rond zijn ronde hoofd … De lynx is weer in ons land! Minpuntje: hij is moederziel alleen. Geen vriendinnetje in zicht om kleine lynxjes mee te maken. Maar blijft onze eenzame lynx ook alleen? Die vraag beantwoorden we in ons nieuwste rapport – hier lees je de hoogtepunten.

Al tientallen jaren gingen er geruchten de ronde, sinds 2020 bestaat er geen twijfel meer over: er leeft een Euraziatische lynx in de Semoisvallei. Topnieuws, vinden we bij WWF-België. Maar eentje is geentje – zonder gezelschap kan onze lynx zich niet voortplanten. Dus vroegen we wetenschappers om te achterhalen of er hoop is voor onze eenzame grote kat.

Twee hotspots

WWF klopte aan bij Humboldt-Universität zu Berlin. Het uitvoerige onderzoek van hun experten leverde goed nieuws op: in en rond het zuidelijke deel van ons land liggen twee hotspots waarin samen zo’n 75 lynxen zouden kunnen leven!

Waar vind je die hotspots precies? In het westen van de Ardennen (aan de grens met het Franse Regionaal Natuurpark van de Ardennen), en in de Eifel (in het zuidoosten, aan de grens met Duitsland). En zoals je op de kaart hieronder kan zien, zijn de hotspots met elkaar verbonden via het Ardense massief – dat is trouwens óók geschikt leefgebied voor de lynx.

Laat ze maar komen!

Er zouden dus lynxen kunnen leven in België, maar … Hoe moeten ze hun weg naar ons land vinden? Ook die vraag beantwoordden de Berlijnse onderzoekers voor ons. Nu huisvesten de Europese lidstaten een tiental populaties, en lynxen uit twee van die populaties zouden zich kunnen verplaatsen naar hier! Ze kunnen komen uit de Jura, of uit de Vogezen en het Paltserwoud.

Maar gaan ze dat ook doen? Daar knelt het schoentje. De dichtstbijzijnde populatie – die in de Vogezen en het Paltserwoud – leeft op zo’n 180 km van de Semoisvallei, en telt maar een zestiental lynxen. Die in de Jura is groter (140 lynxen), maar ligt op 300 km van de Semoisvallei. Lynxen leggen over het algemeen geen grote afstanden af, zeker niet als ze daarvoor belangrijke obstakels zoals wegen en rivieren moeten overwinnen. Bovendien zijn het vooral mannetjes die zich aan zo’n onderneming wagen. Mannetjes zoals onze eenzame lynx.

Toekomst voor de lynx in België?

De kans dat onze Belgische lynx een vriendinnetje tegenkomt in de Semoisvallei, is dus bijzonder klein. Maar dat betekent niet dat de soort geen mooie toekomst wacht in ons land! We hebben geschikte leefgebieden, en die zijn met ecologische corridors verbonden met de leefgebieden van nabije lynxenpopulaties (al moeten we geduld oefenen voordat die lynxen hun leefgebieden stapsgewijs hebben uitgebreid tot bij ons).

In afwachting van de terugkeer van de lynx, zit WWF niet stil. Samen met partners zoals het Nationaal Park van de Semoisvallei maken we ons land lynxvriendelijker. Hoe? Door de natuur te herstellen, te verbinden en te beschermen. Bijvoorbeeld door bosranden en open gebieden in het bos aan te leggen, en bedreigde biotopen te herstellen en er integrale bosreservaten van te maken (dat houdt in dat er geen bosbouw mag plaatsvinden). De lynx is trouwens niet de enige soort die blij gaat zijn met onze acties voor natuurbehoud en -herstel! Van wilde katten tot vinpootsalamanders: tal van soorten hebben er baat bij.

Samenleven met de lynx

In tegenstelling tot vossen en wolven – die al eeuwenlang worden opgevoerd als de slechterik in sprookjes – kampt de lynx niet met een slechte reputatie. De grote katachtige is zo schuw dat het grote publiek ook minder weet over de soort. Eén ding staat vast: deze katachtige maakt als roofdier het minste slachtoffers onder landbouwdieren en richt het minste schade aan aan menselijke eigendommen. ‘Lynxen verschillen heel erg van wolven. Ze vallen bijna nooit landbouwdieren aan. Doen ze dat toch, dan doden ze één of hooguit twee dieren’, vertelt Corentin Rousseau, bioloog bij WWF-België.

En jij en ik, moeten wij bang zijn voor de komst van de lynx? ‘Helemaal niet. Lynxen zijn erg schuwe dieren’, benadrukt Corentin. ‘Ik heb nog nooit gehoord of gelezen over lynxaanvallen op mensen.’

Meer weten over de lynx?

Wil je weten hoe groot lynxen zijn, waar ze precies voorkomen, hoe ze jagen en eten, of hoe ze opgroeien van kitten tot grote kat? Benieuwd naar hun geschiedenis, in België en Europa? Wat zou samenleven met lynxen eigenlijk inhouden? En wat houdt lynxen tegen om hun weg naar België te banen? Het antwoord op al die vragen – en nog véél meer – vind je in ons rapport, ‘Toekomst voor de lynx in België – Stap voor stap naar verbonden natuur.’ Lees het hier!