Onze missie om belangrijke diersoorten te beschermen, begint bij het begrijpen en analyseren van hun gedrag en leefomgeving. Daarvoor is de installatie van GPS-halsbanden essentieel, al is dat geen gemakkelijke opdracht. Zeker voor een diersoort die zo ongrijpbaar is als het sneeuwluipaard. Toch heeft Sheren Shrestha, projectleider bij WWF Nepal, zo een missie met succes uitgevoerd in de hoge gebieden van het nationale park van Shey Phoksundo, in Nepal. Wij mogen meelezen in enkele pagina’s van zijn logboek.

Het begin van de sneeuwluipaard-missie: op weg naar Dunai, 2000m

Het is zover. De dag van vertrek is aangebroken. Voor Sheren is deze expeditie al zijn derde GPS-halsbandmissie in het Shey Phoksundo Nationale Park: het grootste nationale park van de Transhimalaya in Nepal. Een deel van het team zet koers naar het eerste verzamelpunt op 2.000 meter hoogte. De spanning is te snijden, want tien maanden van nauwkeurige voorbereiding en een zorgvuldig samengesteld team wegen niet op tegen de grootste onvoorspelbare factor: geluk. In slechts twee maanden tijd moet Sheren twee sneeuwluipaarden zien uit te rusten met GPS-halsbanden: ambitieus maar niet onmogelijk.

Dag 2: “Een sneeuwluipaard besprong ons”

Op de tweede dag ontmoet het team een fokker uit de regio. De man vertelt over de laatste keer dat hij oog in oog kwam te staan met een sneeuwluipaard:
“Ik keerde terug naar mijn dorp met mijn dieren toen een sneeuwluipaard ons plots besprong. Twee van mijn muilezels verloren hun evenwicht en vielen van de klif.”

Zonder een kwaad woord te zeggen over het sneeuwluipaard geeft deze anekdote wel weer waar de bewoners van deze streek dagelijks mee geconfronteerd worden. Desondanks zijn de inwoners van de lokale gemeenschappen belangrijke bondgenoten voor de bescherming van de soort en zijn leefgebied. “Het zijn die mensen die massaal naar onze trainingssessies komen. Ze zijn enthousiast om te leren hoe ze – wat anderen ‘een vijand’ zouden noemen – toch kunnen beschermen. Er valt heel wat te leren van hun tradities die het aantasten van de natuur streng verbieden,” legt Sheren uit in zijn logboek.

Onderweg naar het leefgebied van het sneeuwluipaard: 4600 meter hoogte

Het is dag 12 van de trektocht. Na het oversteken van een bijzonder moeilijke bergpas bereiken Sheren en de rest van het team het klooster van Shey Gumba. Hier wachten wetenschappers uit de lokale gemeenschappen hen op. De meesten onder hen zullen de cameravallen onderzoeken, de anderen zullen deelnemen aan de halsbandexpeditie. Na enkele logistieke afspraken te hebben gemaakt, splits de groep zich op. De twee teams vertrekken in verschillende richtingen om van start te kunnen gaan met hun eerste missie: het installeren van de cameravallen waarmee de komende weken de sneeuwluipaarden kunnen worden gespot.

En daar, een sneeuwluipaard!

Nadat de camera’s zijn geïnstalleerd, gaan er drie weken voorbij. Er is nog geen enkel spoor van het dier dat de welverdiende bijnaam ‘het spook van de bergen’ draagt. In het kamp op 4.300 meter boven zeeniveau blijven Sheren en de rest van het team geduldig afwachten ondanks de tegenslag.  

En dan… Op een ochtend galmen er enthousiaste kreten doorheen het kamp: “Hiun Chituwa!” (“Sneeuwluipaard!”). Eén van de cameravallen heeft inderdaad een jong mannetje geregistreerd. Het toeval wil dat dit net de camera is die het verst verwijderd is van het kamp, een paar kilometer lager. Ze hebben dan ook geen seconde te verliezen: het volledige team snelt weg.

Het sneeuwluipaard genaamd Zeborong

Na een gevaarlijke tocht richting de cameraval ziet het team het sneeuwluipaard. Vanaf dat moment komt alles in een stroomversnelling. De katachtige wordt verdoofd en naar een vlakker, veiliger gebied vervoerd. In enkele vlotte bewegingen doen de wetenschappers verschillende metingen en wordt de GPS-halsband omgedaan. ‘Zeborong’ wordt daarmee het 5^de sneeuwluipaard dat in Nepal met een dergelijk systeem is uitgerust. In slechts één uur tijd is het klusje geklaard en wordt Zeborong weer wakker. Sheren en de rest van de groep houden nog even een oogje in het zeil om zeker te zijn dat het sneeuwluipaard zonder problemen weer kan vertrekken. Missie volbracht!

Het einde

Twee dagen later wordt een tweede sneeuwluipaard gespot. Dit keer iets dichter bij het kamp. De actie van eerder herhaalt zich op exact dezelfde manier, zonder incidenten. Dit sneeuwluipaard krijgt de naam ‘Samling’, vernoemd naar het plaatselijke klooster uit de 13^de eeuw. Het ambitieuze doel om twee sneeuwluipaarden van GPS-halsbanden te voorzien is behaald! Maar de opdracht zit er nog niet helemaal op. Sheren en het team blijven nog twee dagen in het basiskamp om de satellietverbinding met de twee halsbanden in orde te brengen. De data die ze hiervan zullen ontvangen, zal een beeld vormen rond het gedrag en de bewegingen van het sneeuwluipaard. Essentiële informatie dus om de twee sneeuwluipaarden en hun leefwereld beter te begrijpen. Met als gevolg dat onze collega’s van WWF Nepal betere maatregelen kunnen invoeren die het harmonieus samenleven van het sneeuwluipaard en de lokale gemeenschappen kan verzekeren.

Het is dankzij de donaties die we ontvangen, dat we essentiële missies zoals deze kunnen blijven uitvoeren en kunnen bijdragen aan een toekomst voor het sneeuwluipaard.
Bedankt om dit mogelijk te maken!

Nu in de cinema: «The Velvet Queen», van Marie Amiguet en Vincent Munier

Er is geen betere manier om de lente te beginnen dan deze film. Na het boek, de strip en de gelijknamige graphic novel, is hier de film! Deze eerste documentaire van Marie Amiguet, winnaar van de César voor Beste Documentaire op het Filmfestival van Cannes 2022, volgt de poëtische zoektocht van schrijver Sylvain Tesson en fotograaf Vincent Munier op zoek naar het ongrijpbare sneeuwluipaard. Deze film neemt je mee op een ongekende reis door de adembenemende landschappen van het Tibetaanse hoogplateau, bevolkt door buitengewone fauna en flora.
De film wordt in België voorgesteld in samenwerking met het WWF en draait vanaf woensdag 30/03 in de zalen.