De Afrikaanse bosolifant is een belangrijke bondgenoot in de strijd tegen de klimaatverandering! Dat blijkt uit een nieuwe studie. De soort treedt in bepaalde bossen op als duurzame bosbeheerder, en zorgt zo dat de bossen meer CO₂ opslaan. Helaas is de Afrikaanse bosolifant ernstig met uitsterven bedreigd. We moeten hem dus absoluut beschermen, en wel nu.

Olifanten zijn intelligente dieren. Ze hebben een ongelooflijk geheugen en spelen een essentiële rol in hun leefomgeving. De iconische soort is ook een trekpleister voor toeristen.

Maar het gaat niet goed met de olifant, en vooral niet met de Afrikaanse bosolifant. Die is ernstig bedreigd en heeft dus een erg onzekere toekomst. En we wisten al dat het voor het ecosysteem waarin de soort leeft, catastrofaal zou zijn als deze 'bosbeheerder' verdwijnt ...

Hoe duur het ons precies zou komen te staan als de bosolifant uitsterft? Dat berekenden wetenschappers in een studie die onlangs verscheen in Proceedings of the National Academy of Sciences (PNAS). Je raadt 't al: de Afrikaanse bosolifant speelt een cruciale rol voor onze planeet.

De olifant als onmisbare bosbeheerder

De Afrikaanse bosolifant waakt over het op één na grootste tropische regenwoud ter wereld. Zonder deze vriendelijke reus zou het woud zes à negen procent minder koolstof uit de atmosfeer kunnen opvangen. En dat zou ervoor zorgen dat onze planeet sneller opwarmt.

Hoezo? Wel, Afrikaanse bosolifanten leven in kuddes van maximaal 20 individuen. Ze eten bladeren, gras, zaden, vruchten en schors van bomen met een laag koolstofgehalte. Zo beïnvloeden ze hun leefomgeving.

De zaden van vruchten die ze verteren, komen bijvoorbeeld via hun uitwerpselen terug in de natuur terecht. Die zijn dan klaar om te ontkiemen en uit te groeien tot de grotere bomen van het woud. Wanneer ze volgroeid zijn, kunnen die bomen grote hoeveelheden koolstof opslaan.

De olifanten richten ook aanzienlijke schade aan aan kleinere bomen, die snel groeien en weinig CO₂ uit de lucht halen.

Afrikaanse bosolifanten planten dus zaadjes en vellen bomen. Zo is er meer lichtinval in het woud, en minder concurrentie voor de bomen die blijven staan. Resultaat: bomen met hoge houtdichtheid – die veel meer koolstof opslaan – krijgen meer ruimte, licht en voedingsstoffen.

Zonder de olifanten zouden de jonge bomen met lage houtdichtheid blijven staan, en die kunnen lang niet zoveel CO₂ opslaan als oudere bomen met hogere houtdichtheid.

De Afrikaanse bosolifant: sinds 2021 ernstig bedreigd

Tot in 2021 beschouwde de International Union for Conservation of Nature (IUCN) de Afrikaanse olifant als één soort. Die had de status 'kwetsbaar' op de Rode Lijst. Intussen zijn wetenschappers het erover eens dat er twee soorten Afrikaanse olifanten zijn: de savanneolifant en de bosolifant.

Bosolifanten zijn niet alleen kleiner dan savanneolifanten, ze zijn ook terughoudender en ze planten zich trager voort. Helaas is het ook slechter gesteld met deze soort.

Stropers zijn uit op de slagtanden en het vlees van de Afrikaanse bosolifant, die de status ernstig bedreigd kreeg. We moeten dus absoluut nú optreden om de soort te redden.

Hoe helpt WWF de Afrikaanse bosolifant?

In Kameroen, de Centraal-Afrikaanse Republiek, Equatoriaal-Guinea en Ivoorkust leven nog kleine populaties Afrikaanse bosolifanten. De laatste grote populaties vind je in Gabon en de republiek Congo.

WWF-België is vooral actief in de republiek Congo, want Ntokou Pikounda National Park (427.200 hectare) en de omliggende wouden maken deel uit van de meest ongerepte ecosystemen van het Congobekken. Het gebied herbergt meer dan 500 bosolifanten.

WWF helpt het park te beheren, en betrekt de lokale gemeenschappen daarbij. We zetten ons er ook in voor de strijd tegen stroperij.

'Tot in 2018 werd het park niet bewaakt. Daardoor konden stropers er gewoon binnen. Nu het park bewaakt wordt, leven er weer meer wilde dieren: het verschil is al merkbaar! We moeten deze parel van de natuur koste wat het kost beschermen', benadrukt projectbeheerder Pauwel De Wachter.

Zo helpen we een populatie Afrikaanse bosolifanten beschermen, en die soort is essentieel voor de toekomst van onze planeet.

Ook jij kan ons helpen om de Afrikaanse bosolifant te redden! Steun onze acties met een maandelijkse gift.