'We maken het terrein klaar voor de terugkeer van de grote katachtige'

Brussel, 22 mei 2024 - De lynx verdween honderden jaren geleden uit België, maar recent werd hij verschillende keren gespot in de Semoisvallei. Daarom vroeg WWF aan experts van de Humboldt-universiteit in Berlijn om de potentiële terugkeer van de iconische diersoort te onderzoeken. Conclusie: ons land en zijn aangrenzende regio’s kunnen geschikte habitat bieden aan zo’n 75 lynxen in het wild. Dat staat te lezen in het rapport dat WWF vandaag uitbrengt over de lynx, op wereldbiodiversiteitsdag. ‘We gaan daarom minstens 100 hectare aan bosranden en open gebieden herstellen’, vertelt Corentin Rousseau, bioloog bij WWF.  

Uit het onderzoek van de experts blijkt dat België ruimte heeft om de lynx, een iconische katachtige, in het wild te verwelkomen. Ons land beschikt zelfs over twee concrete hotspots voor lynxen. De eerste ligt in het westen van de Ardennen, aan de grens met het Franse Regionaal Natuurpark. De tweede in de Eifel, aan de grens met Duitsland. 

 
Die gebieden liggen in heuvelketens en beslaan ruime, goed verbonden bosgebieden met hoogteverschillen, waar weinig menselijke activiteiten de dieren zouden verstoren. Helemaal geschikt dus voor lynxen. 

Stukjes vacht

In augustus 2020 maakte een wildcamera in de Semoisvallei de eerste beelden van een lynx België. Zes maanden later spotten we dezelfde lynx opnieuw, wat toont dat het dier niet op doortocht was, maar zich hier vestigde. In 2021 kregen we nogmaals foto’s te zien van de lynx en werd er ook pluis van zijn vacht aangetroffen.   

Dat een lynx in België opduikt, is verrassend. De dichtstbijzijnde bevestigde lynxenpopulatie – een minipopulatie van zo’n 16 individuen – leeft namelijk op 180 km van de Semoisvallei, in de Vogezen en het Paltserwoud, tussen Frankrijk en Duitsland. In tegenstelling tot wolven leggen lynxen zelden zo’n grote afstanden af.  

Toen we zeker wisten dat België een Euraziatische lynx huisvestte, klopte WWF aan bij de Humboldt-universiteit in Berlijn. Op onze vraag onderzocht het departement Geografie welk deel van de natuurlijke leefgebieden in het zuiden van ons land geschikt zou zijn voor lynxen, en hoe goed die habitats verbonden zijn met bestaande lynxenpopulaties in onze buurlanden.  

Tegen 2026

Op basis van de habitatkaart die ze opstelden en volgens verschillende modelleringstechnieken schatten de onderzoekers dat België 36 tot 111 lynxen zou kunnen herbergen. De mediaan ligt op 75 individuen: naar schatting zouden er dus 75 lynxen kunnen leven in en rond België.   

Door de natuur te herstellen, te verbinden en te beschermen, kunnen we ons land nog lynxvriendelijker maken – en daar hebben andere dieren ook baat bij. Zo gaat het Nationaal Park van de Semoisvallei, een partner van WWF, tegen 2026 minstens 100 hectare aan bosranden en open gebieden in het bos herstellen en aanleggen. In die bosranden liggen lynxen graag op de loer.  

‘We gaan ook minstens 20 hectare aan bedreigde biotopen herstellen op de hellingen van de Semoisvallei’, zegt Cécile Lesire, lynxdeskundige voor het Nationaal Park van de Semoisvallei. ‘Met hun ruige rotspartijen zijn die hellingen perfect voor de lynx om te rusten en zich voort te planten’, vult Corentin Rousseau aan.

Samenleven in harmonie

De kans dat er op natuurlijke wijze meer lynxen naar België zullen komen, is klein, want lynxen leggen over het algemeen niet zo’n grote afstanden af. Maar we maken het terrein wel klaar, nu wetenschappelijke berekeningen uitwijzen dat het geschikt is. Ook de connectiviteit willen we verbeteren. Daarna kunnen we met de verschillende stakeholders bekijken of er een draagvlak is voor de herintroductie van de lynx bij ons, zoals ook in Duitsland onlangs nog gebeurde. 

‘Als we de soort een duurzame toekomst willen bieden in onze versnipperde landschappen, moeten de verschillende populaties in Centraal- en West-Europa met elkaar verbonden zijn. De Belgische bossen vormen daarin een mooi stuk van de puzzel’, besluit Corentin Rousseau. 

Het vandaag gepubliceerde Lynx-rapport van WWF-België vind je hier.
Daarin lees je alles over de iconische diersoort en over het onderzoek dat uitgevoerd werd door experts.