Natuurbehoud werkt! Dat tonen de tijgeraantallen in Thailand. Stroperij en ontbossing deden de populaties tientallen jaren slinken, maar dankzij natuurbehoudsinspanningen schommelden de aantallen daarna lange tijd rond de 150. Dit jaar had de Thaise overheid prachtnieuws op Wereldtijgerdag: nu leven er maar liefst 179 à 223 wilde tijgers in het land!

In 2022 legde een Thaise wildcamera buitengewone beelden vast: we zagen een tijgerin met drie welpjes. Dat gezinnetje stond symbool voor hoop. Toen we een jaar later nieuwe beelden kregen, zagen we hoe de jonge tijgers opgroeiden en hun eigen territoria begonnen uit te bouwen. Nog geen jaar later kregen we de tijgermama van het eerste filmpje opnieuw te zien, en we konden onze ogen niet geloven: ze had wéér drie welpjes bij. ‘Enkele jaren geleden was het ondenkbaar dat één tijgerin twee grote worpen vlak na elkaar succesvol zou grootbrengen’, glundert Dr. Rungnapa Phoonjampa, programmadirectice bij WWF in Thailand.

Recept voor groeiende tijgeraantallen

Eerste ingrediënt: slimme patrouilles tegen stroperij. ‘Tot voor kort bedreigden stropers tijgers en hun prooidieren, maar de Thaise overheid heeft daadkrachtig ingegrepen. Er zijn nu meer rangers in nationale parken en wildreservaten; dat schrikt stropers af. En dankzij innovatieve tools kunnen we stroperijhotspots monitoren en gericht patrouilleren. Zo stijgen de overlevingskansen voor tijgers merkbaar’, vertelt dr. Rung.

Daarnaast hebben tijgers geschikte leefgebieden nodig. In Thailand verloren ze grote delen van hun habitat door ontbossing. Daarom werkt WWF er hard om bossen en graslanden te herstellen. Waarom graslanden? Omdat daar belangrijke prooidieren voor tijgers leven. En zonder prooien, geen tijgers.

Dat is precies waarom WWF samenwerkt met de overheid en andere partners om de prooidierpopulaties voor tijgers te herstellen. ‘Sinds 2021 lieten we wel 100 sambarherten vrij in Mae Wong National Park en Khlong Lan National Park, beide in het westen van het land, en er volgen er nog. Bovendien werkt WWF mee aan het herstel van de bantengpopulatie – die wilde rundersoort is bedreigd, maar we zien tekenen dat de populaties groeien en hun leefgebieden uitbreiden’, legt dr. Rung uit.

Belang van prooidieren

Tijgers eten vooral hoefdieren zoals grote herten, wilde runderen en wilde zwijnen. Uiteraard zijn hoefdieren niet enkel belangrijk voor het voortbestaan van tijgers. Ze spelen hun eigen cruciale rol voor het ecosysteem waarin ze leven: al etend houden ze plantengroei onder controle en verspreiden ze zaadjes doorheen het landschap. Ze creëren waterpoelen waar andere dieren van drinken. En als carnivoren zoals tijgers voldoende prooien hebben, gaan ze hun natuurlijke leefgebieden minder snel verlaten om voedsel te zoeken in bewoonde gebieden. Grote hoefdierpopulaties doen het aantal mens-dierconflicten dus ook dalen.

Maar hoeveel hoefdieren moeten er in een landschap leven om één tijger te kunnen ondersteunen? Een vijfhonderdtal, zo blijkt. Want tijgers eten zo’n vijftig prooien per jaar, en de hoefdierpopulaties moeten groot genoeg zijn om levensvatbaar te blijven. En om vijfhonderd prooidieren te kunnen huisvesten, moet het leefgebied van de tijger gezond en goed verbonden zijn met andere natuurgebieden. Alles hangt dus samen.

Keert het tij voor tijgers in Zuidoost-Azië?

In de meeste Zuidoost-Aziatische landen stelt de tijger het minder goed. Hun aantallen blijven er dalen; de afgelopen 25 jaar stierven tijgers zelfs uit in Cambodja, Laos en Viet Nam. Thailand is nu dus een baken van hoop voor het herstel van tijgerpopulaties. Als hun aantallen blijven stijgen, kunnen ze misschien hun weg terugvinden naar Thaise gebieden waaruit ze verdwenen zijn. En wie weet steken tijgers in Noord-Thailand over enkele tientallen jaren zelfs de grens over met Laos, waar er hard gewerkt wordt om tijgerleefgebieden te herstellen!

Eerste internationale tijgerherintroductie ter wereld

Door habitatverlies, systematische jacht en een gebrek aan prooidieren leven er geen tijgers meer in Kazachstan. Daar gaat WWF verandering in brengen! In september maakten twee Siberische tijgers (Panthera tigris altaica) de lange reis van Nederland naar het Kazachse natuurreservaat Ile-Balkhash, waar ze zich kunnen voortplanten. Hun jongen worden dan de eerste wilde tijgers in het land, nadat de soort er 70 jaar lang verdween. Dit is een historische kans om de toekomst van deze grote kat veilig te stellen.