Brussel, 12 juni 2023 - WWF en TRAFFIC lanceren het rapport 'Wildlife Money Trails' om gerechterlijke instanties en financiële instellingen te helpen bij het opsporen van financiële misdrijven die gelinkt zijn aan de handel in wilde dieren en hout in de EU. Het rapport bevat 16 casestudies over de handel in wilde soorten, waaronder twee uit België, waar 18 miljoen euro aan illegale winsten mee is gemoeid. 

Onvoldoende financieel onderzoek zorgt voor booming business in illegale handel in wilde soorten 

Bij de handel in wilde dieren en hout zijn vaak transnationale georganiseerde misdaadnetwerken betrokken, en deze handel genereert miljarden aan illegale opbrengsten per jaar. Ondanks de ernst van deze criminele activiteit, wordt er in de EU nog steeds weinig gebruik gemaakt van financiële onderzoeksmethoden om illegale opbrengsten te recupereren. Dit komt omdat onderzoeken en vervolgingen van handel in wilde dieren nog steeds voornamelijk gebaseerd zijn op aanklachten voor stroperij of illegale handel. Wildlifecriminelen worden niet gestraft voor de financiële misdrijven die ze plegen en hun crimineel vergaard vermogen blijft in hun handen, waardoor ze verder kunnen investeren in hun illegale activiteiten.   

"De meeste handelaren in wilde dieren zijn vooral geïnteresseerd in geld verdienen. Winst drijft hun bedrijf, houdt het in stand en breidt het uit. We kunnen de strijd tegen de smokkel in wilde soorten niet winnen zonder motivatie van de handelaars aan te pakken," zegt Emilie Van der Henst, Senior Manager Wildlife Trafficking bij TRAFFIC en WWF.   

Een follow the money-aanpak helpt bij het identificeren van de topcriminelen binnen een netwerk, en bij het schatten van de opbrengst die door criminele activiteiten wordt gegenereerd, wat de basis kan zijn voor het terugvorderen van dit geld. Inbeslagname van de bezittingen van criminelen is de sleutel tot de lucratieve smokkelhandel raken waar het pijn doet en voorkomt verdere uitbreiding.   

 
Gebrek aan kennis en capaciteit bij financiële instellingen leidt tot onopgemerkte verdachte geldtransacties

Het rapport Wildlife Money Trails laat zien hoe financiële instellingen zoals banken kunnen worden gebruikt door smokkelaars en kunnen worden blootgesteld aan witwassen, fraude en het faciliteren van georganiseerde misdaad.   

Bestaande EU-richtlijnen tegen het witwassen van geld leggen financiële instellingen wettelijke verplichtingen op om de identiteit van een klant te verifiëren, risicotoetsen te doen en transacties te controleren op ongebruikelijk of verdacht gedrag die kunnen wijzen op het witwassen van geld. In geval van verdacht gedrag hebben banken de plicht om zogenaamde Suspicious Transaction Reports te delen met de Financial Intelligence Unit (FIU) van de nationale justitie. Voor zover wij weten, worden er maar weinig verdachte transactierapporten gedeeld met FIU's die betrekking hebben op de handel in wilde soorten.  

"Het lijkt erop dat de meeste banken in Europa nog niet goed op de hoogte zijn van de handel in wilde soorten; ze hebben weinig informatie over hoe ze met deze criminele activiteit moeten omgaan en het wordt vaak als een lage prioriteit beschouwd. We hopen dat dit rapport de financiële sector zal ondersteunen en de Europese rechtsagentschappen zal begeleiden bij 'follow the money'-onderzoeken," concludeerde Emilie Van der Henst.  

Het rapport bevat 16 casestudies, waaronder 13 met waardeschattingen van de illegale smokkelwaar. De gecombineerde waarde bedroeg 18 miljoen euro. De casestudies zijn afkomstig van België, Hongarije, Nederland, Portugal, Slowakije, Spanje en Zweden, en hebben betrekking op een grote verscheidenheid aan houtsoorten, vogels, reptielen, spinnen, zoogdieren en vissen. De casestudies illustreren enkele praktische benaderingen voor het toepassen van follow the money-principes door rechercheurs.   

 
Handel van meubels in Indische palissander naar België  

Eén van de casestudies is een geval uit België. Deze zaak werd gestart in oktober 2020 na inbeslagname van meubels gemaakt van Indisch palissander Dalbergia sissoo in Antwerpen, een houtsoort die wordt beschermd door de Overeenkomst inzake de internationale handel in bedreigde in het wild levende dier- en plantensoorten (CITES). De meubels werden geïmporteerd uit India door een Belgisch meubelbedrijf zonder geldige CITES-vergunningen, en dat valselijk beweerde dat de geïmporteerde meubelen gemaakt waren van niet-CITES-soorten. Door financieel onderzoek toe te passen, zoals het bekijken van bedrijfs- en invoergegevens, konden onderzoekers van de CITES-inspectiedienst schatten dat er tussen januari 2017 en november 2020 voor een geschatte waarde van meer dan 3 miljoen euro aan illegaal meubilair in België werd ingevoerd. Het onderzoek hielp bij het blootleggen van een netwerk van meerdere bedrijven die de houthandel faciliteerden. In februari 2023 werden strafrechtelijke aanklachten ingediend bij de rechtbank en de vervolging loopt nog steeds.   

In het EU-actieplan tegen de handel in wilde soorten, dat in november 2022 werd gelanceerd, roept de Europese Commissie op om systematisch financieel onderzoek in te zetten bij onderzoek naar georganiseerde misdaad. Het UNITE-project, dat het rapport Wildlife Money Trails heeft gepubliceerd, en door de EU wordt gefinancierd, is bedoeld om gerechterlijke instanties aan te moedigen meer gebruik te maken van financieel onderzoek bij de handel in wilde dieren en hout, met als doel criminele handelswaar en de gelinkte opbrengsten in beslag te nemen en financiële misdrijven te veroordelen. Daarnaast is ook de bedoeling om de leiding van financiële instellingen in Europa te betrekken bij het onderzoeken van witwasrisico's gelinkt aan de handel in wilde soorten. 


Disclaimer

Dit rapport is gefinancierd door het Fonds voor interne veiligheid - Politie van de Europese Unie. De inhoud van dit persbericht geeft uitsluitend de mening van de auteurs weer en valt uitsluitend onder zijn/haar verantwoordelijkheid. De Europese Commissie aanvaardt geen enkele verantwoordelijkheid voor het gebruik van de informatie die het bevat. 

Contact

Emilie Van der Henst, EU Wildlife Cybercrime Project Manager 
[email protected] 
+32 4 85 33 27 59 

Over WWF

WWF is één van de grootste en meest ervaren onafhankelijke natuurbehoudsorganisaties ter wereld, actief in meer dan 100 landen en met meer dan 5 miljoen sympathisanten wereldwijd. Het doel van WWF is de generaties na ons een leefbare planeet na te laten. WWF zet zich in voor het behoud van soorten en hun leefomgeving: bossen, waterrijke gebieden en oceanen. Verder werkt WWF mee aan oplossingen voor de vervuiling en verspilling van natuurlijke hulpbronnen en de klimaatverandering.

Over TRAFFIC

TRAFFIC is een toonaangevende niet-gouvernementele organisatie die wereldwijd werkt aan de handel in wilde dieren en planten in het kader van zowel het behoud van biodiversiteit als duurzame ontwikkeling, met als missie ervoor te zorgen dat de handel in wilde planten en dieren geen bedreiging vormt voor het behoud van de natuur. Meer informatie op www.traffic.org.