Dwingende oproep van IPCC om inspanningen voor aanpassing te versnellen en emissies te verminderen

Brussel, 28 februari 2022 – Wereldleiders moeten de noodklok luiden en hun klimaatbeloften nakomen, zegt WWF deze maandag bij de presentatie van nieuwe IPCC rapport over Impact, adaptatie en kwetsbaarheid. Dat brengt de scherpste waarschuwing tot nu toe over de catastrofale gevolgen van klimaatverandering voor de menselijke samenleving en de natuurlijke wereld. Het rapport stelt onder meer vast dat de huidige maatregelen voor adaptatie ruim onvoldoende zijn. Ook België moet zijn investeringen opschalen want ook ons land is kwetsbaar.

Het rapport, ‘Climate Change 2022: Impacts, Adaptation and Vulnerability’, laat zien dat het tempo en de omvang van de huidige klimaatgevolgen snel toenemen, met verwoestende gevolgen.

Dr. Stephen Cornelius, wereldwijd hoofd van WWF voor het IPCC, zei: "Droogte en verzengende hitte, vernietiging van ecosystemen, zwaardere stormen en enorme overstromingen, uitsterven van soorten - dit is geen opsomming van scènes uit een apocalyptische film. In plaats daarvan is dit de inhoud van een gezaghebbend wetenschappelijk rapport waarin de klimaateffecten worden beschreven die nu al een ravage aanrichten op onze planeet en de mensen die er wonen. Onze planeet is in gevaar, en wordt naar - en soms over - haar grenzen geduwd, waarbij de meest kwetsbare mensen en ecosystemen het meest te lijden hebben."

Risico’s van een opwarmende wereld

Het rapport van het VN-orgaan voor klimaatwetenschap biedt een nieuw inzicht in de risico's van een opwarmende wereld. Het belicht de grenzen van aanpassing en de gevolgen van meer verliezen en schade aan bestaansmiddelen, voedsel, infrastructuur en natuur. Veel aanpassingsgrenzen worden nu al overschreden, waardoor het voortbestaan van kwetsbare gemeenschappen en ecosystemen in gevaar komt. Het is de eerste keer dat het concept van verlies en schade is opgenomen in een rapport van het IPCC.

Niet alle extreme gevolgen zijn onvermijdelijk. Met snelle maatregelen kunnen we de frequentie en de ernst ervan beperken en mensen en ecosystemen helpen zich aan sommige gevolgen aan te passen. De natuur kan onze bondgenoot en een cruciale buffer zijn, als we ervoor kiezen haar te herstellen en te beschermen. De wereldleiders moeten de waarschuwingen in dit rapport ter harte nemen en hun klimaatbeloften nakomen met meer investeringen om veerkracht op te bouwen en tegelijk de emissies te verlagen om aanpassing een kans te geven.

Dankzij geactualiseerd onderzoek en ontwikkelingen in de wetenschap konden de auteurs van het rapport een meer gedetailleerd inzicht bieden in de manier waarop klimaatverandering specifieke regio's zal beïnvloeden. Dankzij ook het regionale perspectief kunnen lezers duidelijk zien hoe hun stad, banen en levens de komende jaren zullen worden beïnvloed.

Ook België is kwetsbaar

Ook in België hebben we de voorbije jaren de effecten gezien in de vorm van overstromingen, droogte en hittegolven. De gevolgen hiervan op de samenleving, economie en landbouw zijn zwaar. En ze zullen nog veel zwaarder worden, elk jaar dat we verder laten betijen en ons beperken tot geïsoleerde investeringen in een natuurgebied hier of daar.

De regeringen van dit land moeten via geïntegreerde plannen grootschalig gaan inzetten op natuur gebaseerde oplossingen en deze ook integreren in andere beleidsdomeinen, dus niet alleen milieu maar ook financiën, openbare werken enz. Dit zowel als onderdeel van de klimaatinspanningen als om het land voor te bereiden op effecten van klimaatverandering. WWF en andere natuurorganisaties hebben zich recent verenigd in een Biodiversiteitscoalitie die een memorandum heeft opgesteld met aanbevelingen hierrond.

Er mag ook niet getalmd worden met investeren want ecosystemen herstellen kost tijd. Ze hebben tijd nodig om broeikasgassen op te nemen en te groeien tot een gezonde staat waarin ze weer hun rol kunnen opnemen als buffer tegen de toenemende effecten van klimaatverandering die we niet meer kunnen tegen houden. Bovendien plukken we dan weldra de bijkomende vruchten van deze positieve investeringen in de vorm van gezondheid, lucht- en levenskwaliteit.

Noot voor de redactie:

Het IPCC-werkgroep II-rapport - Climate Change 2022: Impacts, Adaptation and Vulnerability Summary for Policymakers wordt op 28 februari 2022 om 12 uur CET vrijgegeven. De persconferentie zal live worden gestreamd op het YouTube-kanaal van het IPCC.

Het IPCC is het VN-orgaan dat de wetenschappelijke aspecten van de klimaatverandering beoordeelt. Het verschaft de politieke leiders periodieke wetenschappelijke beoordelingen van de klimaatverandering, de implicaties en risico's ervan, en stelt aanpassings- en mitigatiestrategieën voor.

Het rapport van werkgroep II is het tweede van vier delen van het zesde evaluatierapport (AR6) van het IPCC. Het rapport van Werkgroep I (fysische wetenschap van klimaatverandering) is in augustus 2021 uitgebracht, terwijl het rapport van Werkgroep III (beperking van klimaatverandering) in april 2022 zal worden uitgebracht. Het syntheserapport, waarin de informatie uit de drie rapporten van de werkgroepen is samengebracht, komt in oktober 2022 uit.