Goed nieuws voor de steur! In oktober zette WWF 2.500 jonge steuren uit in de Donau. Zo willen we de populaties helpen bij hun natuurlijke herstel. En ze kunnen de hulp gebruiken, want de steur is de meest bedreigde dierfamilie ter wereld.

Op 18 oktober was het zover: 2.500 jonge sterletten en diamantsteuren mochten het kweekcentrum verlaten. Ze werden uitgezet in Oekraïne, in de Solomonovarm van de Donau. Ondanks de moeilijke oorlogsomstandigheden bracht het team de missie tot een goed einde: de steurtjes van 150 tot 300 gram zwemmen nu vrij rond.

Zoet en zout water

Ooit leefden er zes steurensoorten in de Donau. Nu blijven er nog vier over, waarvan er drie ernstig met uitsterven bedreigd zijn. Omdat ze nog maar weinig natuurlijke leefgebieden hebben, is de steur de meest bedreigde dierfamilie ter wereld.  

Onder die vier soorten vinden we de twee soorten die WWF in oktober vrijliet, sterletten en diamantsteuren. Die hebben erg uiteenlopende levensstijlen: ze kiezen dus al snel elk hun eigen pad. Sterletten leven enkel in zoet water, en blijven hun hele leven in de rivierdelta. Diamantsteuren zwemmen daarentegen al snel door naar de Zwarte Zee. Daar blijven ze vijf tot zes jaar, tot ze volgroeid zin. Dan migreren ze terug naar de Donau om te paaien.

Migratieroutes verstoord

Als ze terug op hun paaiplaats geraken, ten minste. Stuwdammen en andere rivierinfrastructuur vormen een belangrijke uitdaging voor de steur. Vooral voor soorten zoals de diamantsteur, die in zout water leeft maar zoet water opzoekt om zich voort te planten. Niet zo lang geleden migreerden er zelfs nog majestueuze, 5-meter lange beloega’s via de Donau helemaal tot in Duitsland …

Op dit moment kunnen steuren nog 800 km lang onbelemmerd migreren van de Lage Donau naar de Zwarte Zee. Dat riviergebied vormt de verbinding tussen hun laatste paai- en voergebieden. Die habitats moeten we dus beschermen tegen verdere degradatie door bagger- en infrastructuurwerken.

Van illegale visserij en handel tot ongewenste vangst

Wist je dat het in de Zwarte Zee en de Lage Donau verboden is om op steuren te vissen? Toch toonde WWF in 2021 nog aan dat een derde van alle steurenvlees en kaviaarproducten die in Bulgarije, Roemenië, Servië en Oekraïne worden verkocht, illegaal zijn. En dat is maar het topje van de ijsberg, want veel illegale activiteiten blijven onopgemerkt. Daarnaast komen heel wat steuren onbedoeld terecht in visnetten voor karpers en sprot …

Duwtje in de rug

Door al die bedreigingen zijn steurenpopulaties zo klein geworden dat ze hulp nodig hebben om te herstellen. Daarom werkt WWF mee aan kweek- en uitzetprogramma’s: een natuurbehoudsmaatregel van uiterste nood. In samenwerking met wetenschappers en laboratoria willen we zo de vier steurensoorten van de Donau voor uitsterven behoeden. 

Maar steurenpopulaties herstellen is een inspanning van lange adem. De visjes zullen in hun jonge jaren veel bedreigingen moeten overleven. Daarom werkt WWF in Oekraïne samen met vissers om hun overlevingskansen te verhogen. Vissers waren ooit deel van het probleem – nu helpen ze de steur te redden door de populaties te monitoren en te zorgen dat ze veilig naar de Zwarte Zee kunnen zwemmen. En WWF helpt hen bouwen aan een duurzame toekomst met alternatieve inkomstenbronnen.

Together possible!

Natuurlijk kennen vissen geen landsgrenzen. Alle landen waarin steuren voorkomen, moeten dus samenwerken om deze migrerende rivierbewoners te beschermen. Het Donaubekken is het meest internationale rivierbekken ter wereld – daarom roept WWF de overheden in het hele Donaugebied op om te zorgen dat stuwdammen geen steuren tegenhouden, ongewenste vangst te verminderen, kweekfaciliteiten op te richten, de leefgebieden van steuren te beschermen én te herstellen, en de illegale handel in steurproducten te bestrijden.

Een resem aan bedreigingen – ja. Maar: samen kunnen we ze aanpakken en zo de steur een rooskleurige toekomst geven in Europa.