Het is de thuishaven van jaguars, gorilla's, bosolifanten, tapirs, toekans... Tropische bossen zijn ongelooflijk complex en behoren tot de oudste ecosystemen op aarde. Sommige bestaan al minstens 60 miljoen jaar in hun huidige vorm. Ons nieuwe rapport verzamelt de meest verbazingwekkende gegevens over deze bossen en benadrukt hun vitale belang. 

Hoewel ze maar 6% van de aardoppervlakte beslaan, behoren tropische regenwouden tot de rijkste en meest diverse gebieden ter wereld: meer dan de helft van alle gekende soorten die op het land leven, komen er voor. En dan hebben we het nog niet gehad over de soorten die er nog te ontdekken vallen. Zo wordt er in het Amazonewoud gemiddeld om de twee dagen een nieuwe soort ontdekt. 

Van onschatbare waarde, voor de mens 

Tropische bossen zijn weelderige landschappen die een fabelachtige rijkdom aan biodiversiteit huisvesten. Daarnaast leveren ze ecosysteemdiensten waarvan alle leven op aarde afhangt. Ook wij, mensen, zijn ervan afhankelijk. Tropische bossen verrijken bodems, voeden waterlopen en filteren de lucht. Vooral tropische regenwouden vangen veel koolstof op. Hun aanzienlijke biomassa zorgt dat ze dat bijzonder efficiënt doen: ze absorberen de helft méér koolstof dan andere beboste gebieden.

Dat bossen verkoeling brengen, wist je waarschijnlijk al. Maar wist je dat dat effect nog sterker is in tropische bossen? Daar verdampt er meer water, dankzij evapotranspiratie (het fenomeen waarbij planten vocht vrijgeven via hun bladeren). In de warmste periodes van het jaar absorberen die bossen warmte en geven ze vocht af in de vorm van waterdamp. Daardoor vormt er zich een dicht wolkendek dat zonlicht terug de ruimte in kaatst. Tropische bossen werken dus als een soort ‘natuurlijke airco’ : ze doen de gemiddelde temperatuur op aarde met meer dan een graad dalen!

Levens- en geneesmiddelen 

Bovendien bieden tropische bossen ons veel meer dan koffie en bananen – ze vullen ook de rekken bij onze apothekers. Zo’n 70% van de planten die nuttig zijn bij de vervaardiging van behandelingen tegen kanker, komt enkel voor in tropische bossen. Planten uit die bossen helpen astma behandelen, en artritis, malaria, hartziekten en longaandoeningen. Tot op vandaag weten we nog maar voor 3% van de planten uit tropische bossen welke rol ze kunnen spelen voor de geneeskunde. Hun belang voor de volksgezondheid is dus zeker nog véél groter dan we nu denken.

Kwetsbaar en bedreigd    

De structuur en samenstelling van deze bossen zijn zo complex dat ze uitzonderlijk kwetsbaar zijn: raken ze beschadigd, dan kan het herstel eeuwen in beslag nemen. Jammer genoeg is de vernietiging al in grote mate aan de gang. In 2024 piekte het verlies aan tropische oerbossen – dat zijn de ongerepte, intacte tropische bossen die nog niet door de mens aangetast werden – op ongeziene wijze: 6,7 miljoen hectare verdween in amper één jaar tijd. Dat is meer dan twee keer de oppervlakte van België. De situatie ging pijlsnel achteruit: ten opzichte van 2023 verloren we in 2024 tachtig procent meer tropisch oerbos.

Ontbossing en invoer   

De belangrijkste oorzaak van deze vernietiging: bosbranden, die voornamelijk verband houden met de omvorming van landbouwgrond. Deze branden worden opzettelijk aangestoken om ruimte te maken voor landbouw, maar lopen dikwijls helemaal uit de hand en worden oncontroleerbaar. De oogst van die landbouw wordt vervolgens geëxporteerd tot bij ons.

Gelukkig zijn er oplossingen: je ontdekt ze in het nieuwe rapport van WWF, dat de vitale rol van tropische bossen en de wereldwijde gevolgen van hun vernietiging belicht.

Jij kunt actie ondernemen!

De keuzes die we maken, beïnvloeden rechtstreeks de toekomst van tropische bossen. We hebben dan ook allemaal meer macht dan we denken. Informatie inwinnen is de eerste stap in de goede richting: kijk waar de producten die je koopt, vandaan komen, zeker voor cacaoproducten. Daarvoor kan je de Chocolate Scorecard gebruiken. Kies ook voor FSC-gecertificeerd hout en papier. Door producten te vermijden die ontbossing veroorzaakten, en door duurzame alternatieven te kiezen, oefenen we samen rechtstreeks invloed uit op toeleveringsketens. Zo dragen we ons steentje bij aan de bescherming van cruciale ecosystemen. Wil je nog een stapje  verder gaan? Help onze boodschap te verspreiden en onderteken onze petitie voor ambitieuze, doeltreffende Europese wetgeving die tropische bossen over de hele wereld beschermt.