Earth Overshoot Day: ecologisch tekort voor de aarde vanaf 1 augustus
Earth Overshoot Day: ecologisch tekort voor de aarde vanaf 1 augustus
Op 1 augustus 2018, overschrijden we de draagkracht van de aarde voor dit jaar. Dat betekent dat we op 7 maanden tijd, verbruikt hebben wat de aarde op één jaar kan produceren en dat we de komende maanden op het kapitaal van de planeet moeten gaan teren. ‘Earth Overshoot Day’ valt 7 dagen vroeger dan in 2016 (8 augustus), 12 dagen vroeger dan in 2015 (13 augustus), en maar liefst 18 dagen vroeger dan in 2014 (19 augustus). In 1997 lag de datum nog eind september. Ondanks het feit dat de transitie naar een fossielvrije wereld is ingezet, blijft het verbruik van de mens voorlopig stijgen. Nochtans zijn de oplossingen beschikbaar om de trend om te keren en de datum al in 2019 richting herfst te duwen.
Elk jaar berekent het Global Footprint Network de "Earth Overshoot Day": de dag waarop de menselijke consumptie van natuurlijke hulpbronnen de capaciteit van wat de aarde in één jaar tijd kan produceren, overschrijdt. Deze datum symboliseert zo de uitputting van het 'natuurlijk budget' dat we jaarlijks beschikbaar hebben: we stoten meer koolstofdioxide uit dan onze bossen en onze oceanen kunnen absorberen, we halen meer vis uit de zee en kappen meer bomen dan er jaarlijks kunnen bijgroeien, we zetten ook meer natuur om in beton of landbouwgrond.
Vroeger was de natuur steeds in staat zich te herstellen en de menselijke consumptie te compenseren. Sinds het begin van de jaren '70 van de vorige eeuw werd een kritische drempel overschreden. Sindsdien overtreft de consumptie wat de aarde jaarlijks kan produceren en stoten we meer CO2 uit dan diezelfde aarde kan absorberen. De mensheid leeft dus boven zijn stand en de klimaatverandering is daar het meest dramatische voorbeeld van. Bovendien vormt de uitstoot van broeikasgassen het grootste aandeel in de ecologische voetafdruk: nu reeds 60%.
Sofie Luyten, Policy director van WWF-België: 'Als we de historische uitkomst van de klimaattop in Parijs ernstig willen nemen, dan moet onze CO2-uitstoot grotendeels tot 0 worden herleid tegen 2050. Het komt er nu op aan met z’n allen, overheid, bedrijven en burgers, onze schouders te zetten onder de transitie naar een maatschappij zonder schadelijke impact op onze leefomgeving. Het nationale klimaat- en energieplan dat de Belgische overheden bij Europa moeten indienen tegen het einde van 2018, vormt de uitgelezen gelegenheid om te bepalen hoe we klimaatverandering willen afremmen en België willen voorbereiden op de toekomst. België haar klimaatambitie moet groter zijn en daarom heeft WWF-België tezamen met de Klimaatcoalitie Eerste Minister Michel opgeroepen om zich aan te sluiten bij de oproep van onze buurlanden Nederland, Frankrijk, Luxemburg en Duitsland om broeikasgassen in de Europese Unie tegen 2030 verder te reduceren, van 40% naar 55%. Zo blijven we trouw aan de doelstellingen van het Akkoord van Parijs, en blijft een netto nuluitstoot in 2050 haalbaar.'
Het is mogelijk het roer om te gooien
We hebben 1,7 aardbollen nodig om aan de huidige consumptietrends van de groeiende wereldbevolking tegemoet te komen. En als we op dezelfde manier verder doen zullen dat, vóór de helft van deze eeuw, twee planeten zijn. De gevolgen van deze ecologische overbesteding worden duidelijk overal ter wereld: ontbossing, droogte, verwoestijning en erosie, zoetwatertekorten, verlies van biodiversiteit en de ophoping van broeikasgassen in de atmosfeer en de oceanen.
Er zijn vele oplossingen voorhanden om het probleem aan te pakken. Alleen al door de voedselverspilling met 50% terug te dringen, kan de datum met 11 dagen teruggedrongen worden en kunnen we in 2019 de trend omkeren. Ook de ontbossing voor bijkomend landbouwgebied een halt toeroepen, heeft een groot potentieel: 17,2 dagen.
Ook in eigen land is er nog veel werk om de uitstoot te verminderen. Sofie Luyten: 'Enkel een ambitieus klimaatbeleid kan de CO2-uitstoot terugdringen. Dat betekent dat onze overheden kiezen voor massale investeringen in hernieuwbare energie, het CO2-neutraal maken van onze gebouwen en het uitfaseren van fossiele brandstoffen. Daarnaast is het belangrijk om zowel industrie als consumenten te stimuleren om te kiezen voor meer plantaardige producten, meer lokale voeding en minder verpakkingen, om over te stappen naar een circulaire economie op basis van recyclage en hergebruik, om de infrastructuur te voorzien die uitnodigt tot een duurzame mobiliteit, enz. Samen is het mogelijk om al in 2019 de trend te keren en de Overshoot Day terug te duwen richting herfst.'