De roze dolfijn, beschermer van de rivieren

De roze dolfijn, beschermer van de rivieren

De roze dolfijn, beschermer van de rivieren  

In Zuid-Amerika zetten onze teams zich in voor zowel de bescherming van de bossen als van de rivieren. Om te weten welke maatregelen ze moeten nemen, voeren ze constant onderzoek uit naar de staat van de fauna en flora. Daarnaast houden ze de roofdierpopulaties in het oog: als het goed gaat met de roofdieren, gaat het ook goed met de rest van de voedselketen. Deze keer ging het team op pad om de roze dolfijnen te tellen, een soort die weinig gekend is.  

De roze dolfijn is een veeleisende rivierbewoner in Zuid-Amerika. Om te overleven en zich voort te planten, heeft hij een uitstekende waterkwaliteit nodig en een groot aanbod aan prooien. Kortom, een gezond ecosysteem! Waar het goed gaat met de dolfijn, gaat het goed met alle andere waterdieren. 

Als grote roofdieren staan deze dolfijnen aan de top van de voedselketen. Als ze zouden verdwijnen, zou de hele habitat worden verstoord. Het aantal prooidieren zou toenemen waardoor de voedselbron voor andere roofdieren zou kunnen afnemen.   

Omdat deze dolfijn zo een belangrijke rol speelt voor zijn leefgebied, is het belangrijk om inzicht te krijgen in de groei van zijn soort. Zo krijgen we een beter beeld van de gebieden die extra bescherming nodig hebben.  

Het tellen van de roze dolfijn 

Hoewel ze veeleisend zijn, vinden deze walvisachtigen hun toevlucht in verschillende gebieden in de bekkens van de Amazone en de Orinoco. Ze leven in rivieren, maar ook in samenvloeiingen, zijrivieren en zelfs meren.   

Roze dolfijnen spelen al jaren de hoofdrol in onze onderzoeken. De afgelopen jaren zijn er al 50 expedities uitgevoerd in zes Zuid-Amerikaanse landen! Hierbij waren 400 onderzoekers betrokken die meer dan 48.000 km langs de rivier hebben afgelegd.   

Dolfijnen uitrusten met een zender? Makkelijker gezegd dan gedaan! 

De wetenschappers tellen niet alleen de dolfijnen in de rivier: sinds 2017 bestuderen ze ook hun bewegingen per satelliet. Dit helpt om hun verspreiding en migraties beter te begrijpen.   

Dolfijnen in alle veiligheid vangen om ze uit te rusten met een satellietzendertje, gebeurt volgens een bijzonder veeleisend protocol dat alle prioriteit bij het welzijn van de dieren legt. Uiteraard is geen enkel dier gekwetst tijdens deze operatie. 

STAP 1: De vissers plaatsen gigantische netten op de plekken waar dolfijnen zijn gesignaleerd. 

STAP 2: Andere vissers gaan het water in met kleinere netten, en voeren de dolfijnen zachtjes mee naar een draagberrie. 

STAP 3: Eens de dolfijn op de draagberrie is gelegd, nemen dierenartsen en biologen allerlei opmetingen en staaltjes. 

STAP 4: Het bevestigen van een satellietzendertje is volledig pijnloos en valt te vergelijken met een piercing in een nagel. 

STAP 5: De rivierdolfijn wordt weer in het water vrijgelaten van zodra dit kan.  

De zender verstuurt de locatie minstens een keer per dag, en dat gedurende ongeveer zes maanden.  Zoveel tijd heeft de vin immers nodig om weer dicht te groeien, waarna de zender er op natuurlijke wijze weer afvalt. 

Het Amazonegebied is een van de laatste bastions ter wereld voor wilde rivieren. Maar de regio heeft te kampen met tal van bedreigingen. Een niet-duurzame ontwikkeling met slecht geplande dammen, ontbossing en kwikvervuiling door mijnbouw brengen de rivieren in gevaar en bijgevolg al het leven dat van hen afhangt. 

Deze dolfijnpopulaties zijn nog sterk en hun habitats zijn nog in relatief goede staat. Als we de bedreigingen nu aanpakken, kunnen we dat alles nog een toekomst garanderen 

Tot volgend jaar 

Dit jaar namen Ecuador en Peru voor het eerst deel aan dit satellietonderzoek. Een van de expedities bestond daarom uit het plaatsen van kleine satellieten op verschillende dolfijnen. Helaas zijn alle vijf pogingen in drie dagen mislukt. De gevangen dolfijnen slaagden er steeds in om via de bodem te ontsnappen. Natuurbehoud is altijd een belofte van middelen, maar niet altijd van resultaten. Met de lessen die we dit jaar hebben geleerd zullen we volgend jaar onze techniek verbeteren om de kans op slagen te vergroten.