WWF-missie in Congo-bekken testte nieuwe methode om slapende bonobo’s te tellen vanuit de lucht

WWF-missie in Congo-bekken testte nieuwe methode om slapende bonobo’s te tellen vanuit de lucht

 

image received via email

© Niklas Weber / BINCO

25 Januari 2022 – Een groep van 7 biologen onder leiding van een Belg, testte een revolutionaire nieuwe methode om de populatie aan zeldzame bonobo’s te tellen en ontdekte verschillende potentiële nieuwe soorten toen ze op vraag van WWF de biodiversiteit in kaart brachten van een grotendeels onderbelicht gebied in het Congobekken. De onderzoekers kwamen helaas ook terug met veel aanwijzingen dat zelfs deze moeilijk bereikbare gebieden bedreigd worden door boskap en niet-duurzame jacht en stroperij.

Het Congobekken is het immense groene hart van het Afrikaanse continent. WWF-België is hier al jaren actief om de laatste wilde bonobo's te beschermen. Maar deze regio verbergt vele andere rijkdommen, die nog nooit waren bestudeerd. Op verzoek van WWF voerden zeven wetenschappers van de NGO BINCO (‘Biodiversity Inventory for Conservation’) gedurende een maand een veldonderzoek uit van de biodiversitéit in Malebo.

Het onderzoek vond plaats in het westen van de provincie Mai-Ndombe en omvatte zowel tropisch regenwoud als Savanne gebieden. In totaal registreerden de wetenschappers 158 soorten vogels, 40 soorten amfibieën en reptielen, 27 soorten zoogdieren en namen stalen van ongewervelde soorten. Deze resultaten omvatten verschillende diersoorten (onder meer 2 spinnensoorten) die mogelijk nieuw zijn voor de wetenschap. Diepgaande studies van de resultaten zouden dit binnenkort moeten bevestigen.

 

Nieuwe manier om bonobo's te bestuderen vanuit de lucht

De bonobo is een endemische soort van het Congobekken en komt er enkel voor in de bossen op de linkeroever van de Congo rivier. Hij leeft nergens anders in het wild. Al jaren steunt WWF het behoud van deze fascinerende aap, met eigen fondsen en die van de Belgische overheid (DGD) en in nauwe samenwerking met het WWF-kantoor in Congo. Om de toestand van de populatie te evalueren, waren onderzoekers tot nu toe gedwongen om de zogenaamde "transect"-methode te gebruiken: in een deel van het grondgebied tellen ze het aantal bonobo-nesten en extrapoleren ze voor de rest van het bos, rekening houdend met een groot aantal factoren. Deze methode is tijdrovend en lastig gezien het moeilijk bereikbare terrein.

Tijdens deze missie testten de wetenschappers een innovatieve methode: onderzoek met warmtebeeldcamera's per drone. Dat leidde voor het eerst tot beelden van slapende bonobo's in hun nest. “We zijn erin geslaagd aan te tonen dat de techniek werkt; het zal nu nodig zijn om deze test uit te breiden om het volledige resultaat te krijgen”, aldus Dr. Merlijn Jocque, expeditieleider van de BINCO-missie en bioloog verbonden aan het Belgisch Koninklijk Instituut voor Natuurwetenschappen. “Het is een zeer veelbelovende techniek, die ons zou kunnen helpen om een ​​nauwkeuriger beeld te krijgen van de toestand van de bonobopopulatie.

 

Toenemende druk op fauna en flora in zelfs de meest ontoegankelijke gebieden

Ondanks de afgelegenheid van het onderzochte gebied, stootten de wetenschappers toch op signalen dat ook deze gebieden bedreigd worden. Zo zagen de biologen markeringen op bomen die wezen op plannen voor boskap. Net als elders leggen demografische en economische ontwikkeling een steeds grotere druk op biologische hulpbronnen. Congolese teamleden spraken over toegenomen jacht met als bestemming de bushmeat markten in Kinshasa, in die mate dat jagers overschakelen naar visserij omdat wild steeds moeilijker te vinden is.

WWF waarschuwde eerder al voor het fenomeen van ‘lege bossen’ in het Congo-bekken en elders. Dit kan grote gevolgen hebben voor de kwaliteit van het ecosysteem. Recent onderzoek dat verscheen in Science[1] wees nog uit dat bomen hun verspreidingscapaciteit verliezen wanneer dierpopulaties verdwijnen. In de regio Malébo waar de missie plaatsvond, is de jacht deels gereguleerd, via de dorpsbosconcessies die opgericht werden om bonobo’s te beschermen en ecotoerisme te bevorderen en de industriële houtkap te vermijden. Nu moet deze aanpak via dorpsbos concessies uitgebreid worden naar nieuwe bosgebieden in Mai Ndombe, Een dergelijk programma wordt nu gelanceerd op financiering van de Belgische ontwikkelingssamenwerking (DGD) en WWF Belgie met uitvoering door WWF RDC.  Dorpsbosconcessies kunnen vrij groot zijn (maximaal 10 maal het zoniënwoud) en laten toe dat dorpen op duurzame en gevarieerde wijze van de diensten van het bos kunnen profiteren, dat industriële houtkap vermeden en het bos beschermd wordt tegen kap voor landbouw. Ze zijn bovendien een kader voor duurzaam faunabeheer. Als we niet willen dat de regio het hetzelfde lot ondergaat als zoveel andere natuurlijke landschappen in de wereld, moeten we handelen voordat het te laat is.

Voor deze expeditie mobiliseerde BINCO expertise van hoog niveau over veel taxonomieën (ongewervelde dieren, avifauna, herpetofauna, reptielen, grote zoogdieren, enz.), waardoor deze resultaten van grote wetenschappelijke waarde werden genoteerd. WWF wil alvast een onderzoeksstation oprichten in Malebo en dit soort expedities voortzetten in andere landschappen of beschermde gebieden die we ondersteunen in de DRC", aldus Ménard Mbende, coördinator van beschermde gebieden en bio-monitoring bij WWF-DRC.

Link naar het voorlopige rapport:

The Malebo Expedition, Mai-Ndombe, DRC, October 2021

Afbeeldingen te gebruiken (met te vermelden copyright):

Meer foto- en videobeelden beschikbaar op aanvraag.



[1] https://www.sciencedaily.com/releases/2022/01/220113151354.htm

Meer informatie :

Koen Stuyck, woordvoerder WWF België, [email protected], +32 499 70 86 41