‘Maak natuurinclusief ontwerp verplicht voor alle offshore windparken’

Brussel, 23 januari 2024 – Vandaag en morgen wordt in Brussel stevig gediscussieerd over offshore windenergie. Toplui uit de sector treden er in debat met wetenschappers en politici, om samen na te gaan hoe windparken op zee natuurinclusief ontworpen kunnen worden. ‘De transitie naar windenergie is positief voor het klimaat, maar kan én moet ook goed zijn voor de biodiversiteit en de maatschappij’, beklemtoont Sarah Vanden Eede, beleidsmedewerker oceaan bij WWF-België. Ook minister van Noordzee Paul van Tigchelt (Open Vld) nam het woord tijdens de conferentie en sprak zijn engagement uit om de oesterbanken te willen herstellen.

Als het over windenergie gaat, behoort België tot de fiere koplopers in Europa. Ons land wil de energietransitie versnellen dankzij een verdrievoudiging van windenergie in het Belgisch deel van de Noordzee tegen 2030. In 2023 zouden wind en zon al voor 27,7 procent van de Belgische elektriciteitsproductie gezorgd hebben, een opmerkelijke stijging. De Noordzee speelt uiteraard een rol in dat verhaal en ons land wil er de windparken in de toekomst nog gevoelig uitbreiden. 

'Do it with nature'

Belangrijke kanttekening bij de uitbreiding van offshore windparken: België wil als eerste land ter wereld windturbines bouwen in beschermde gebieden (Natura2000). ‘Voor WWF is het cruciaal dat alle offshore structuren, en zeker deze windparken, natuurinclusief gebouwd worden’, legt Sarah Vanden Eede uit. Dat is bovendien een wens die ook leeft bij de burgers en die wordt onderschreven door de 4Sea coalitie (WWF-België, Natuurpunt, Greenpeace en Bond Beter Leefmilieu), SeaCoop (de Belgische hernieuwbare energiegemeenschap die opgericht is door 33 burgercoöperaties), en het Belgian Offshore Platform (de vereniging van investeerders en eigenaars van windparken in de Belgische Noordzee).  

We moeten samenwerken met de natuur en win-winsituaties creëren. ‘Ons energieplan moet gelijklopen met een biodiversiteitsplan, zodat gedeeltelijke oplossingen voor de klimaatcrisis niet leiden tot een biodiversiteitscrisis’, benadrukt Vanden Eede. 

Oesterriffen herstellen 

Concreet voorbeeld: oesterriffen waren overvloedig aanwezig in de Belgische wateren tot ze aan het einde van de 19de eeuw drastisch werden uitgedund door overbevissing. De uitbraak van ziekten deed de soort later helemaal de das om. Bodembescherming is cruciaal om oesterriffen en hun natuurlijke habitat, de grindbedden, een duurzame toekomst te geven. 

‘Onze grote droom is om de oesterriffen te herstellen’, vertelt Vanden Eede. Dit wordt ondersteund door de Belgische visie voor natuurherstel op zee en het kan gestimuleerd worden via natuurinclusief ontwerp van offshore structuren.  

Vicepremier en minister van Noordzee Paul van Tigchelt sprak zich tijdens de conferentie uit over het thema: ‘We streven ernaar om volgend jaar het herstel van oesterbanken in het Belgische deel van de Noordzee te realiseren’, verklaarde hij.

België als Blue Leader  

De ruimte in het Belgisch deel van de Noordzee is schaars, we moeten er dan ook strategisch en toekomstgericht mee omspringen. Circulariteit is in dat opzicht een vereiste. Idealiter bestaat een offshore windpark uit herbruikbare, circulaire componenten die kunnen worden gerepareerd, vervangen of ontmanteld tot op hun primaire materialen, zodat ze opnieuw gebruikt kunnen worden of gerecycleerd.  
 

‘Maak natuurinclusief en circulair ontwerp verplicht voor alle offshore structuren’, stelt Vanden Eede voor. Als koploper en Blue Leader heeft België een voortrekkersrol te spelen en moet ons land een leidend voorbeeld zijn, voor de Noordzee en elders.