Brussel, 16 maart 2017: Vanwege verschillen en zwakke plekken in de invoercontroles in belangrijke lidstaten van de Europese Unie kan illegaal gevangen vis nog steeds door de mazen van de wet glippen en de Europese markt binnen komen. Dit blijkt uit een analyse die vandaag werd gepubliceerd door de Environmental Justice Foundation, Oceana, The Pew Charitable Trusts en WWF.

De analyse is een uitgebreide evaluatie van de voortgang die de landen maken met betrekking tot de implementatie van invoercontroles onder de Europese Verordening ter bestrijding van illegale, ongemelde en ongereglementeerde visserij (IOO), die in 2010 van kracht werd. Dit is de eerste gepubliceerde analyse van gegevens die door lidstaten aan de Europese Commissie zijn gerapporteerd over de meest recente rapportageperiode 2014-2015.  De analyse brengt aan het licht dat er grote problemen bestaan ten aanzien van de manier waarop een aantal Europese lidstaten zendingen met visproducten controleert. In een aantal grote invoerlanden slagen de autoriteiten er bijvoorbeeld nog altijd niet in om grondige controles uit te voeren op zendingen uit landen die door de EU zijn gewaarschuwd omdat zij onvoldoende maatregelen hebben genomen om illegale visserij te voorkomen en te ontmoedigen. In enkele gevallen lijken de procedures die door de Europese landen zijn geïmplementeerd, niet te voldoen aan de vereisten inzake minimale controle als bepaald in de Europese wetgeving.

De studie roept op tot meer geharmoniseerde en strengere procedures en ook om uiterlijk 2017 de informatie van vangstcertificaten digitaal beschikbaar te maken zodat kwaadwillende bedrijven hun vangsten niet kunnen verplaatsen naar havens waar minder streng wordt gecontroleerd. Invoerzendingen die de EU binnenkomen in scheepscontainers, worden aangemerkt als een grote uitdaging voor handhavers omdat de procedures niet zijn geharmoniseerd en er tot op heden geen voldoende strenge norm wordt gehanteerd.

De invoercontroles vormen de hoeksteen van de Verordening ter bestrijding van IOO-visserij van de Europese Unie uit 2010, die wordt beschouwd als 's werelds belangrijkste wetgeving inzake de wereldwijde strijd tegen illegale visserij. De analyse onderstreept de bevindingen van een recentelijk onderzoek van de vier NGO's. Dit onderzoek bracht aan het licht dat gezien het frauduleuze gebruik van papieren vangstcertificaten en het ontbreken van een Europees systeem voor kruiscontroles van invoerdocumenten illegale vangsten nog altijd de EU binnen kunnen komen.

Sarah Vanden Eede, visserij expert van WWF: “Belgische havens zijn een belangrijk toegangspunt tot de Europese Unie en ons land speelt dus een cruciale rol in effectieve importcontroles. Vandaag tonen de cijfers aan dat onze procedures echter niet voldoen om effectief illegale visladingen op te sporen en tegen te houden. We roepen de Belgische overheid op om zijn inspanningen in dit verband op te voeren. Er moeten controles uitgevoerd worden op basis van solide inschattingen van risico, doorgedreven screenings van vispartijen die een hoog risico lopen van illegale bronnen te komen en het tegenhouden van verdachte partijen.”

Tony Long, directeur van het project Ending Illegal Fishing van Pew, zegt: “De verschillen in invoerprocedures ondermijnen de regeling inzake vangstcertificaten en de hoge standaards die door een aantal lidstaten worden gehanteerd. Als de EU, als markt, geen IOO-producten meer binnen wil laten, moeten er verbeteringen worden doorgevoerd.”

Directeur Visserij Maria José Cornax van Oceana stelt: “Uit dit rapport blijkt dat meer richtlijnen noodzakelijk zijn en dat de importprocedures verder moeten worden gestandaardiseerd. Het rapport benadrukt ook de rapportage door lidstaten over hun implementatie te wensen overlaat. Een belangrijke tekortkoming is dat de lidstaten de gegevens van de vangstcertificaten niet uitsplitsen per vlaggenstaat van herkomst. Hierdoor wordt het erg moeilijk om het risico van IOO-visserij in te schatten.”

Steve Trent, Executive Director van de Environmental Justice Foundation, voegt toe: “Deze studie is een wake-up call voor de lidstaten en de Commissie. De lidstaten moeten een tandje bij zetten om de IOO-verordening volledig te implementeren, en de Commissie moet zekerstellen dat dit gebeurt. Wij dringen er in het bijzonder bij de lidstaten op aan om de capaciteit te vergroten en om gestandaardiseerde, grondige procedures toe te passen zodat illegale zendingen toegang tot de Europese markt wordt geweigerd.”

Achtergronden

“Implementatie van invoercontroles onder de Europese Verordening om een einde te maken aan illegale, ongemelde en ongereglementeerde visserij (IOO): de voortgang tot op heden” is gepubliceerd door de Environmental Justice Foundation, Oceana, The Pew Charitable Trusts en WWF. De NGO's werken samen om een geharmoniseerde en effectieve implementatie van de Europese Verordening om een einde te maken aan illegale, ongemelde en ongereglementeerde visserij (IOO) te waarborgen. Ga voor meer informatie naar IUUWatch.eu

De analyse is gebaseerd op informatie uit tweejaarlijkse rapporten van de 28 Europese lidstaten over de implementatie van belangrijke bepalingen onder de Europese IOO-verordening in de periode 2010-2015. Deze informatie werd verkregen middels verzoeken tot informatie aan de Europese Commissie.

Kanttekening bij risico-inventarisatie: De Europese IOO-verordening stelt een regeling voor vangstcertificaten in. Deze regeling helpt de autoriteiten van de lidstaten om illegale producten aan hun grenzen op te sporen en de invoer ervan te verhinderen. Deze regeling wordt aangevuld met procedures voor risico-inventarisatie zodat kan worden vastgesteld welke zendingen aan een nauwkeurig onderzoek moeten worden onderworpen. Aangezien de meeste grote Europese invoerlanden honderdduizenden tonnen aan visserijproducten per jaar invoeren en tienduizenden vangstcertificaten verwerken, is het voor de autoriteiten niet mogelijk om de legale herkomst van elke zending te verifiëren. Lidstaten moeten zich dan ook richten op handhaving met betrekking tot producten waarbij de kans het grootst is dat deze afkomstig zijn van IOO-visserij. De Verordening voorziet in de basis voor strenge en geharmoniseerde procedures voor risico-inventarisatie waarmee dit mogelijk is.

Belangrijke bevindingen:

• Grote verschillen met betrekking tot de frequentie en striktheid waarmee de controles en verificatie van vangstcertificaten werden uitgevoerd, en met betrekking tot de kwaliteit van de procedures voor risico-inventarisatie om vast te stellen welke zendingen een hoog risico vormen.
• Bewijs dat inconsistente invoercontroles ertoe leiden dat zendingen met een hoog risico binnenkomen in lidstaten die minder strenge procedures hanteren.
• Grote verschillen in procedures voor de controle van containerzendingen zeevis en schelp- en schaaldieren, die in volume circa 90 procent van de totale Europese invoer van visserijproducten vertegenwoordigen. Slechts vijf lidstaten geven informatie over het aantal of het aandeel containerzendingen/vangstcertificaten die aan een fysieke inspectie worden onderworpen. Voor invoer per container moeten met het oog op de complexiteit en omvang van de handel krachtige procedures voor risico-inventarisatie en controle worden geïmplementeerd.

Belangrijke EU/IOO-feiten:

Illegale visserij vormt een complexe en ernstige bedreiging van visbestanden wereldwijd en de gemeenschappen die daarvan afhankelijk zijn. Jaarlijks wordt er wereldwijd tussen de 11 en 26 miljoen ton aan vis illegaal gevangen, wat per jaar een verlies tussen $ 10 en $ 23,5 miljard oplevert. Geschat wordt dat de mondiale IOO-vangsten overeenkomen met 13 à 31 procent van de gemelde visserij. In een aantal gebieden kan dit aandeel zelfs oplopen tot 40 procent.

De EU is 's werelds grootste importeur van zeevisproducten en koopt 60 procent van de vis die het consumeert, in. De Europese lidstaten samen importeerden in 2015 ruim 3,5 miljoen ton zeevis en schelp- en schaaldieren uit de hele wereld.

In de hele EU werden meer dan 250.000 vangstcertificaten ontvangen, veelal in papieren vorm.

Voor meer informatie kunt u contact opnemen met Koen Stuyck, [email protected], 0499 70 86 41

Link naar het rapport: http://www.iuuwatch.eu/2017/03/analysis-member-states-progress-implementation-import-controls-iuu-regulation/

Belangrijkste cijfers voor België :

• België importeerde 59.400 ton visserijproducten onderworpen aan de IUU-wetgeving in 2015^[1], en dus legaal.
• België ontving 4063 vangst certificaten voor visserijproducten in 2014/2015 – dat is het 12^e hoogste cijfer in de Europese Unie.
• Kijkend naar het risico dat visimports uit illegale visvangst komen, dan zien we dat 4,5% van de vangstcertificaten in 2014/2015 uit derde landen kwamen die op de Europese lijst staan van ‘risicolanden’ ^[2]. Sommige vissersboten die vis binnen brachten in België waren geregistreerd in Thailand, Zuid-Korea en de Filipijnen tijdens perioden wanneer deze landen een gele kaart hadden gekregen onder de IUU-wetgeving.
• Op hetzelfde moment, in 2014/2015, voerde België geen enkele verificatie uit met derde landen om vast te stellen of alle visladingen legaal waren. Slechts 2 visladingen werden afgewezen onder de IUU-wetgeving in de vijf jaar van 2010 tot 2015.
• Antwerpen is de 2^e drukste containerhaven in Europa (gebaseerd op het volume aan behandelde containers in 2015 ^[3])

[1] Eurostat (2015). Import die onderworpen is aan de Europese IUU-wetgeving gebaseerd op methodologie die wordt uiteengezet in MRAG (2014)

[2] Het risico op illegale visvangst werd berekend gebaseerd op de proportie van vangstcertificaten die gevalideerd werden door derde landen die een gele kaart kregen van de Europese Unie omdat ze te weinig actie ondernomen tegen illegale visvangst, zoals ze hadden moeten doen in gevolge de internationale afspraken. Men kan aannemen dat vlagstaten met vastgestelde tekortkomingen in monitoring, controle en surveillance (MCS) systemen – reden waarom ze een zogenaamde gele kaart werden toegekend – minder betrouwbaar zullen zijn om de legale oorsprong van de visserijproducten die werden in beslag genomen door hun boten te verifiëren.

[3] Twintig-voet equivalent Unit (TEU), Eurostat.

Meer informatie

Koen Stuyck | Press Coördinator & woordvoerder | WWF Belgium | [email protected] | 02 340 09 67 – 0499 70 86 41

Noot aan de redactie

• U kan onze persberichten en rapporten terug vinden op http://www.wwf.be/pers
• WWF is één van de grootste en meest ervaren onafhankelijke natuurbehoudsorganisaties ter wereld, actief in meer dan 100 landen en met meer dan 5 miljoen sympathisanten wereldwijd. Het doel van WWF is de generaties na ons een leefbare planeet na te laten. WWF zet zich in voor het behoud van soorten en hun leefomgeving: bossen, waterrijke gebieden en oceanen. Verder werkt WWF mee aan oplossingen voor de vervuiling en verspilling van natuurlijke hulpbronnen en de klimaatverandering.
• Steun het werk van WWF en surf naar www.wwf.be.