WWF tolereert het schenden van de mensenrechten niet en is sterk begaan met de slachtoffers van het vermoedelijke misbruik. Samenwerken met lokale gemeenschappen en het respecteren van de mensenrechten maken intrinsiek deel uit van ons werk.  

WWF is actief in extreem uitdagende gebieden met een niet voor de hand liggende sociale context. Waar we ook actief zijn, we optimaliseren onze manier van werken voortdurend om de bescherming van de rechten van de lokale bevolking en hun veiligheid te verbeteren.

Op 4 maart 2019 kondigden we een onafhankelijk onderzoek aan om een duidelijk inzicht te krijgen in de beschuldigingen over het misbruik van mensenrechten in gebieden waar we actief zijn en om de nodige maatregelen te kunnen treffen. Dit onafhankelijk onderzoek wordt gevoerd door een panel onder toezicht van mevrouw Navi Pillay, voormalig Hoge Commissaris voor de Mensenrechten van de VN. Het panel zal zijn bevindingen en aanbevelingen bekend maken wanneer het onderzoek is afgerond.

Acties ondernomen in de Democratische Republiek Congo  

Als reactie op de beschuldigingen over de schendingen van de mensenrechten in het nationaal park Salonga in de Democratische Republiek Congo (DRC), stelden WWF en de overheidsinstelling ‘l’Institut Congolais pour la Conservation de la Nature’ (ICCN) in juni 2018 een onderzoek in. Dat onderzoek werd uitgebreid met beschuldigingen over zes gewelddadige feiten gepleegd tussen mei en november 2018, aangevoerd door Rainforest Foundation UK (RFUK). De Congolese NGO ‘APEM’, die RFUK vertegenwoordigt, werd ook uitgenodigd om deel te nemen aan het onderzoek dat in februari van dit jaar werd afgesloten.

Op basis van de resultaten van het onderzoek werden de volgende stappen onmiddellijk genomen:

• WWF en ICCN droegen de zes onderzochte zaken over aan de ‘Auditeur militaire’, de relevante autoriteit om gerechtelijke procedures in het land in te leiden;
• op advies van WWF schorste ICCN alle rangers die ervan verdacht werden betrokken te zijn bij de incidenten in afwachting van het gerechtelijk onderzoek;
• een bijkomend onafhankelijk onderzoek zal plaatsvinden in augustus om recente beschuldigingen van RFUK nader te onderzoeken.

Het rapport werd niet openbaar gemaakt uit bezorgdheid voor de gezondheid en de veiligheid van de slachtoffers en hun gemeenschappen, en om het eerlijke verloop van het proces en de strafrechtelijke onderzoeken naar de vermoedelijke daders niet te belemmeren. Een voorlopige versie van het rapport werd bezorgd aan de donateurs van het project en in vertrouwen ook aan RFUK.

WWF heeft er bij de hoogste autoriteiten van de DRC ook sterk op aangedrongen om de gerechtelijke procedure op te starten en alle vermoedelijke daders voor het gerecht te brengen. Dit werd overeengekomen tijdens een vergadering in Kinshasa in mei 2019 door de directeur-generaals van WWF International, ICCN en de Congolese minister ad interim voor milieu en duurzame ontwikkeling.

Deze overeenkomst omvatte ook:  

• de implementatie van een nieuwe gedragscode, die ondertekend moet worden door alle medewerkers van het park;
• een plan om de aanpak en de afhandeling van klachten in het nationaal park Salonga vanaf 2019 te verbeteren en uit te breiden;
• de direct stopzetting van gemeenschappelijke patrouilles van rangers en militaire eenheden;
• lopende inspanningen om de exploitatie van gemeenschapsbossen te helpen implementeren om de betrokkenheid van de lokale bevolking en duurzame bestaansmiddelen voor de gemeenschappen, als beheerders van natuurbehoud, te waarborgen.

De resultaten van het Salonga-onderzoek worden ook toegevoegd aan het onafhankelijke onderzoek. De bevindingen zullen ons ‘Global Environmental and Social Safeguards Framework’ (ESSF) helpen er beter voor te zorgen dat ons werk voldoet aan de hoge normen die van ons worden verwacht en die we onszelf opleggen.  

Het ‘Global Environmental and Social Safeguards Framework’ 

Doorheen het hele WWF-netwerk streven we ernaar om mensen centraal te stellen in onze natuurbehoudsprojecten. Meer specifiek en met directe ingang:  

1. versterken we ons ESSF en bouwen we verder op bestaande maatregelen en de implementatie ervan in ons natuurbehoudswerk;
2. richten we een ‘Global Safeguard Unit’ in om het nieuwe raamwerk op een consistente en universele manier te beheren binnen het WWF-netwerk;
3. richten we een onafhankelijk ‘Monitoring and Review Mechanism’ op om klachten van de lokale gemeenschappen te onderzoeken. Hierbij bouwen we verder op bestaande systemen van klokkenluiders.

We plannen verder ook een nieuwe reeks van diepgaande gesprekken met inheemse volkeren en lokale gemeenschappen, experts, verschillende NGO’s (sociale organisaties, natuurbehoudsorganisaties, milieuorganisaties), regeringen en ontwikkelingsorganisaties. We vinden het noodzakelijk om te luisteren naar de meest getroffen mensen en gemeenschappen en verzekeren dat ze actief betrokken worden bij het ontwerp en de implementatie van lokale projecten. Deze gesprekken zullen plaatsvinden in de komende weken en maanden. We zullen verder rapporteren over de vooruitgang van de implementatie van het ESSF en de resultaten van deze gesprekken.

Al deze inspanningen, ook het onafhankelijk onderzoek, maken deel uit van onze ambitie om aan een toekomst te bouwen waarin de mens en de natuur samen gedijen.