In het Afrikaanse Malawi is de druk van de mens op de natuur groot. WWF steunt er de natuurbeschermingsorganisatie African Parks die hier sinds enkele jaren drie belangrijke natuurparken beheert: Majete, Liwonde en Nkhotakota. Ze herstellen ecosystemen, brengen soorten die verdwenen waren terug, en voeren een lange termijnstrategie uit die erop gericht is om toerisme te ontwikkelen en lokale bevolking te laten mee profiteren via onder meer werkgelegenheid.

WWF-België heeft besloten de projecten in Malawi te ondersteunen omwille van die integrale en lange termijn aanpak. De CEO van AP en de manager van het Liwonde park in Afrika waren op bezoek in Europa. Wij hadden een gesprek met hen.

“Het zijn venijnige dingen”, zegt Craig Reid, park manager van Liwonde. Hij wijst naar een foto van gerecupereerde stukken prikkeldraad uit het oude hek rondom het park, ooit geplaatst door de Malawiaanse overheid, maar niet onderhouden. Op de foto liggen ze met tientallen samengebonden, elk ter grootte van een olifantenvoet. “Het hek was ofwel platgelopen door de olifanten, of opengeknipt door lokale dorpelingen en vervolgens gerecycleerd door stropers om er vallen (valstrikken) van te maken: met de duizenden. En nu recycleren wij de in beslag genomen vallen op onze beurt door ze te gebruiken voor het versterken van bruggen en andere betonnen infrastructuur die we aanleggen.”

Toen Craig en zijn ploeg toekwamen in Liwonde troffen ze een park dat in een neerwaartse spiraal zat, met veel stropersactiviteiten; op zoek naar de oorspronkelijke bewoners die ze gestaag aan het uitroeien waren. “Het eerste dat we deden was nieuwe hekken aanleggen rond het park, om de dieren te beschermen maar ook om de omwonenden en hun gewassen te beschermen. Een van de problemen was namelijk dat olifanten in tijden van droogte het park uit liepen om zich te goed te doen aan de maïsvelden van de omliggende dorpen. Tweede actie: trainen en organiseren van de rangers en achter de stropers aangaan. Derde actie: relaties aanknopen met de omwonenden en uitleggen waar we naar toe wilden.” Tegelijkertijd werden de voorbereidingen ingezet voor een grote verhuizing van olifanten, om het aantal mens-olifant conflicten terug te dringen en de druk op het park te verminderen.

De populatie olifanten ging van 1500 in 1970 naar een honderdtal in 2015

Nkhotakota, een noordelijker gelegen park, dat drie keer zo groot is als Liwonde, was er nog veel erger aan toe dan Liwonde. Oorspronkelijk leefden hier o.a. 1500 olifanten, maar toen African Parks het beheer overnam in 2015, minder dan 100. Veel andere diersoorten waren verdwenen of leefden er nog maar in kleine aantallen. Daarom werd er een verhuizing op het getouw gezet van 500 olifanten:

-        In 2016 gingen er 250 olifanten vanuit Liwonde naar Nkhotakota;

-        in 2017 volgden er nog eens 250 vanuit Liwonde en Majete, een park dat in 2003 onder beheer van African Parks kwam en waar de geherintroduceerde  fauna zodanig floreerde dat hier voldoende wild was om het herstel van Nkhotakota mee in te zetten.

“Verplaatsen van hele populaties Afrikaanse fauna naar andere natuurgebieden is moeilijk en duur, maar het is doenbaar”, zegt Peter Fearnhead, CEO van African Parks. “Terugbrengen van waardevol habitat dat er niet meer is, dat gaat gewoon niet.”

Isabelle Vertriest, directeur internationale programma’s: “Vandaar dat WWF overal ter wereld zo hamert op de noodzaak voor ecologische corridors. Natuur verdwijnt overal ter wereld aan hoog tempo. Ook en vooral in Afrika. We zitten in een race tegen de tijd om deze grote biodiversiteit te redden. In Malawi doet African Parks goed werk door drie belangrijke natuurparken alvast een duurzame toekomst te verzekeren, ten bate van mens en biodiversiteit en in samenwerking met de lokale bevolking. Dat willen we de komende 5 jaar ondersteunen.”

WWF doet mee aan de 20 km van Brussel. De steun die we ontvangen van lopers onder de WWF vlag, gaat naar de bescherming van de olifanten in de drie natuurparken in Malawi.