Brussel, 22 mei 2018. Sinds 2016 traint WWF-Ecuador in een gezamenlijk project met WWF-België de gemeenschap van Zancudo Cocha in het Ecuadoraanse Amazonegebied in biologische monitoring met cameravallen. Het doel van het project is om de biodiversiteit op hun grondgebied beter te leren kennen en het te beschermen tegen houthakkers en stropers. Vandaag, tijdens de Internationale dag van de biologische diversiteit geeft WWF de eerste beelden vrij. En die zijn spectaculair.

Wereldwijd zijn meer dan 1,6 miljard mensen rechtstreeks afhankelijk van natuurgebieden voor hun levensonderhoud. Ze halen er onder meer voedsel, zuiver water en medicijnen uit, essentieel voor hun overleven. Een gezonde staat van de biodiversiteit is daarbij van levensbelang. Een belangrijke graadmeter vormen de emblematische dieren, de zogenaamde ‘paraplusoorten’. Als zij het goed doen, dan doet het hele ecosysteem wat het moet doen, namelijk leven schenken aan planten en dieren en dus ook de mens. Natuur is essentieel voor ons allemaal. WWF gelooft dat mens en natuur in harmonie kunnen samenleven en werkt op alle niveaus om dat doel te bereiken.

In drie verschillende landen (Ecuador, Colombia en Peru) in het Amazonegebied zette WWF samen met inheemse volkeren een biologische monitoring op rond de jaguar, die in de regio aan de top van de voedselketen staat. Dat moet leiden tot duidelijke criteria voor het uitbreiden van beschermingsgebieden voor deze bedreigde katachtige en uiteindelijk tot een betere bescherming voor dit gedeelte van het Amazonewoud.

Duurzaam hulpbronnenbeheer verplicht

De gemeenschap van Zancudo Cocha komen als eerste met spectaculaire beelden naar buiten. Ze leven en werken in het natuurreservaat Cuyabeno, gelegen in het noordelijke Amazonegebied van Ecuador. Het gebied is 172.000 hectare groot en bestaat voor 79% uit primair bos. Omdat het gebied beschermd is, is een duurzaam hulpbronnenbeheer verplicht. Deze gemeenschap leeft, net als vele anderen in het Amazonegebied, van wat ze jagen, vissen en zaaien op hun grondgebied.

Enorme variëteit in gefotografeerde soorten

De eerste beelden uit Cuyabeno zijn het resultaat van de eerste fase van het drieledige jaguar-monitoringprogramma en overtroffen alle verwachtingen. Honderden foto's en video's van meer dan 20 verschillende soorten fauna: katachtigen, reptielen, knaagdieren, vogels en primaten. Veel van deze soorten zijn bedreigd, of zelfs zo onbekend en vreemd dat ze men nog geen officiële staat van instandhouding kan geven. De verscheidenheid aan gevangen fauna in de steekproef is enorm, wat bewijst dat het Cuyabeno Wildlife Reserve een indrukwekkende biodiversiteit heeft.

Isabelle Vertriest, directeur internationale programma’s van WWF-België: “De verzamelde beelden bieden up-to-date informatie over de fauna op het grondgebied van de gemeenschap. Ze laten toe om de gebruikszones beter te definiëren en het beheersplan van de gemeenschap bij te werken. Via een protocol voor informatieverwerking kunnen de verzamelde gegevens worden geïnterpreteerd om te komen tot een betere besluitvorming. Voor WWF zijn deze eerste resultaten alvast een groot succes.”

Met dit project wil WWF-België de degradatie van het gebied tegengaan, de ecosysteemdiensten van het bos herstellen, en tegelijkertijd een sociaaleconomische ontwikkeling bieden aan de bevolkingsgroepen die in de bossen leven. Het project geniet de steun van de Dienst voor Belgische Ontwikkelingssamenwerking (DGD).

> Meer informatie over dit project op onze website. Aparte videobeelden van de cameratraps verkrijgbaar op aanvraag

Wat zijn de meest interessante soorten die de camera’s konden vastleggen? 

Jaguar (Panthera onca): de grootste katachtige in Amerika. Het is een geducht roofdier dat helemaal bovenaan de voedselketen staat. Jagen doet hij ’s nachts en alleen. Eén individu heeft een oppervlakte van minstens 25 vierkante kilometer nodig om te overleven, maar deze afstand kan variëren afhankelijk van de regio, de tijd van het jaar en is verschillend voor mannetjes en vrouwtjes. Het is een van de meest charismatische en mooie soorten. Hun populaties worden echter geconfronteerd met verschillende bedreigingen naast de jacht zoals verlies, afbraak en fragmentatie van habitats. Het dier is nu geclassificeerd als bijna bedreigd volgens IUCN en wordt met uitsterven bedreigd in Ecuador, grotendeels als gevolg van stroperij.

Giant Anteater (Myrmecophaga tridactyla): een zoogdier dat zijn voeding strikt baseert op de consumptie van termieten en mieren, omdat het daartoe twee werktuigen heeft: zijn klauwen, die het gebruikt om termietenheuvels te breken, en zijn tong die lang en plakkerig is om termieten te vangen. Deze soort is geclassificeerd als kwetsbaar volgens de IUCN maar in Ecuador zou hij extra in gevaar zijn als gevolg van de handel in zijn klauwen.                 

Danta of Tapir (Tapirus terrestris): staat bekend als een van de grootste en sterkste zoogdieren van Zuid-Amerika en heeft een strikt herbivoor dieet. Ze zijn erg ongrijpbaar en nieuwsgierig naar geuren vanwege hun reukgevoeligheid. Hij is een goede zaadverspreider. Volgens de IUCN gaat het om een kwetsbare soort en wordt hij in Ecuador bedreigd door de handel in vlees voor menselijke consumptie.

Cougar (Puma concolor): Een grote katachtige, te vinden in Ecuador van nul tot 4500 meter boven de zeespiegel. Hij is een vleeseter en een goede jager, naast een uitstekende klimmer. Vanwege het brede verspreidingsgebied staat hij geclassificeerd als een kwetsbare soort, zowel wereldwijd als in Ecuador. Dit wordt toegeschreven aan het verlies, de degradatie en fragmentatie van hun meerdere habitats, naast de jacht.

Kortoorvos (Atelocynus microtis): een hondachtige die overdag en tijdens de schemering actief is. Het zijn meestal carnivoren, maar eten soms ook planten. De rode lijst van IUCN classificeert het dier als bijna bedreigd, hoewel de staat van instandhouding onbekend is in Ecuador, omdat het een uiterst zeldzame soort is. Er is heel weinig informatie over deze soort en de waarnemingen zijn erg schaars.

Yaguarundi (Herpailurus yagouaroundi): een middelgrote katachtige die zich in beide uitlopers van de Andes bevindt. Ze zijn zowel overdag als 's nachts actief. Het is een landdier, maar een uitstekende klimmer en duidelijk vleesetend. Hij valt meestal vee aan, wat conflicten met de dorpelingen veroorzaakt. Op dit moment classificeert IUCN deze katachtige als slechts een beetje bedreigd, maar in het geval van Ecuador is de werkelijke staat van instandhouding onbekend.

White Falcon (Leucopternis albicollis): een roofvogel met een extreem groot verspreidingsbereik. Hij komt voor van Mexico tot Brazilië. Het is een uitstekend roofdier; eet slangen, maar verslindt ook kleine zoogdieren, vogels en grote insecten. Deze soort is geclassificeerd als minst bedreigd door IUCN. Dit is ook in Ecuador zo, maar men vermoed dat de bevolking de laatste jaren is afgenomen als gevolg van stadsuitbreiding.