Drie neushoorns laten het leven voor hun hoorn, per dag, elke dag. Sinds het begin van 2016, zijn er alleen in Zuid-Afrika, 700 omgebracht. Net in dit land vindt de 17e CITES conferentie plaats (CITES: Conventie over de internationale handel in bedreigde soorten), van 24 september tot 5 oktober 2016. Deze ontmoeting moet aangegrepen worden voor de 181 deelnemende landen om de massale stroperij te stoppen en de golf van criminaliteit die hiermee verbonden is. Iconische diersoorten zoals neushoorns maar ook de grote apen, olifant, tijger, en pangolin worden hierdoor bedreigd. 

Met een recordaantal deelnemers en te behandelen onderwerpen moet deze belangrijke conferentie de vooruitgang evalueren die gemaakt is sinds de vorige conferentie – de COP16 in Bangkok in 2013 – en de 62 voorstellen voor amendementen onderzoeken die door landen werden ingediend.

« De illegale handel in wilde diersoorten vertegenwoordigd miljarden dollars en is vandaag de 4^e grootste illegale handel na drugs, vervalsingen en mensenhandel. Geplaatst tegenover deze vaststelling en de dramatische achteruitgang van vele soorten moet hier de prioriteit liggen van de CITES-conferentie: zorgen dat landen, die vaak terughoudend zijn, hun engagementen nakomen in het kader van de strijd tegen de illegale handel. De geloofwaardigheid van het hele internationale systeem staat op het spel.»

Koen Stuyck, woordvoerder van WWF-België

Omdat het een van de emblematische soorten is van Zuid-Afrika maar ook en vooral omdat hij meer dan ooit bedreigd is, staat de neushoorn in het centrum van het debat. Sinds 2007 werden er, in Zuid-Afrika alleen, 6000 neushoorns gestroopt alleen voor hun hoorn, waaraan de Aziatische traditionele geneeskunde allerlei medicinale en lustopwekkende eigenschappen toedicht. De belangrijkste factor die de enorme toename in stroperij verklaart is de explosie van de vraag in Vietnam, waar de strijd tegen de illegale handel veel te zwak gevoerd wordt. WWF roept het land op om zo snel mogelijk de noodzakelijke maatregelen te nemen en de CITES om er strenger op toe te zien dat deze effectief worden uitgevoerd op straffe van sancties.

« Voor Vietnam is het einde van de illegale handel in neushoorn en het beschermen van de Afrikaanse diersoort duidelijk geen prioriteit. Met drie slachtoffers per dag, is er geen tijd te verliezen. De CITES moet een harder standpunt innemen tegenover Vietnam: er moeten dringende maatregelen genomen worden die een einde kunnen stellen aan de illegale handel, op straffe van economische sancties. »

Ginette Hemley, hoofd van de WWF-delegatie voor de 17^e COP van CITES 

De Afrikaanse olifant is nog een belangrijk onderwerp op de conferentie. Alhoewel de internationale handel in ivoor verboden is, worden nog elk jaar 30.000 olifanten gedood op het continent. Vandaag blijven er 415.000 individuen over, na een daling met maar liefst 111.000 op 10 jaar tijd (sinds 2006). Dit verbod op handel in ivoor is dan wel fundamenteel voor deze soort, zonder belangrijke extra inspanningen om de stroperij en de illegale handel te stoppen, is het niet voldoende. WWF verzet zich tegen bepaalde landen die vandaag vragen naar een opheffen van het verbod en vraagt meteen aan CITES om iets te doen tegen de echte problemen achter de illegale ivoorhandel: de georganiseerde misdaad, de corruptie, de afwezigheid of slechte toepassing van de wet in de landen waar gestroopt, doorgevoerd of verhandeld wordt en de sterke vraag in Azië.

De CITES moet zich concentreren op de noodzakelijke maatregelen om te strijden tegen de illegale handel van ivoor: verminderen van de vraag, regelmatig en rigoureuzer de nationale wetgevingen nakijken om te zorgen dat de CITES-wetgeving strikter wordt nageleefd, strijden tegen de corruptie en de cybercriminaliteit. Het is ook essentieel dat de 19 betrokken Afrikaanse en Aziatische landen, geïdentificeerd als de belangrijkste aanvoer en consumptielanden, hun ivoorplan strikt ten uitvoer brengen. Deze plannen begonnen reeds resultaten af te werpen en moeten vandaag onafhankelijk geëvalueerd worden om desnoods de landen die te weinig vooruitgang boekten te straffen.

Maar de conferentie biedt ook de mogelijkheid aan de aanwezige landen om de restricties te verkleinen op de handel in bepaalde soorten, zoals bij de Kaapse bergzebra, waarvan de populaties zich hersteld hebben nadat ze lang op de Annex 1 lijst stonden van de CITES en hun verhandeling voor commerciële doeleinden totaal verboden was.