PERSBERICHT

Braziliaanse Cerrado verdwijnt aan alarmerend tempo: sterke Europese wetgeving is nodig om vernietiging af te remmen

Brussel, 30 september 2021 - Sinds begin 2021 zijn er in de Cerrado meer dan 50.000 branden uitgebroken, waarbij bijna 4.000 vierkante kilometer land is verwoest. Deze savanne, die meer dan 20% van het Braziliaanse grondgebied beslaat, herbergt een uitzonderlijke biodiversiteit, voorziet miljoenen inwoners van water maar is ook de grootste leverancier van soja aan de Europese Unie. Het is dringend nodig om de vernietiging van deze parel van Zuid-Amerika te stoppen. De EU kan hieraan bijdragen door een sterke wetgeving tegen de omvorming van natuurlijke ecosystemen en geïmporteerde ontbossing.

Een voorstel van de Commissie voor een Europese ontbossingswet wordt verwacht voor het einde van het jaar. Volgens WWF is het essentieel dat het savannes en andere ecosystemen niet verwaarloost. De verwoesting van de Braziliaanse Cerrado wijst op het grote belang hiervan. Deze savanne, die de grootste biologische diversiteit ter wereld herbergt, verdwijnt aan een alarmerend tempo om plaats te maken voor weiden en monoculturen van sojabonen, die onder andere de Europese markten bevoorraden.

In de regio werd tussen januari en augustus 2021 in totaal 3.774 km² land, of meer dan een kwart van de oppervlakte van Vlaanderen (27,6%), vernietigd om natuurgebieden om te vormen tot landbouwgrond. Dat is een stijging met 25% ten opzichte van dezelfde periode vorig jaar. Alleen al in augustus verloor de Cerrado tot 433 km² inheemse vegetatie.

Het waterreservoir van Brazilië bedreigd

De Braziliaanse Cerrado levert door zijn rijke natuur veel diensten aan de bevolking. Het wordt vaak een ‘omgekeerd bos’ genoemd vanwege de grote hoeveelheden koolstof die het onder de grond opslaat dankzij de diepe wortels van zijn vegetatie. Het is ook een cruciaal gebied voor de watervoorraden, aangezien acht van de twaalf grote rivierbekkens van Brazilië hun bronnen in de regio hebben. Ook de Pantanal, het grootste moerasgebied ter wereld wordt bevoorraad vanuit de Cerrado. Negen op de tien Brazilianen gebruiken elektriciteit die wordt opgewekt met water uit de Cerrado. De vernietiging van de natuur in deze savanne verstoort de watercyclus en bedreigt zo de landbouwproductie in deze regio en het levensonderhoud van al zijn inwoners.

Savannes opgeofferd in Zuid-Amerika, ook om Europa te bevoorraden

De savannes van de Cerrado worden opgeofferd ten voordele van de uitbreiding van monoculturen van sojabonen en veeteelt, waardoor ze kwetsbaarder zijn voor branden. Met het verlies van vegetatie verergert de droogte. Bovendien veroorzaken branden die bedoeld zijn om legaal en illegaal ontgonnen land ‘op te ruimen’ nog meer verwoesting, met gevolgen voor mensen, fauna en flora. In de afgelopen 9 maanden zijn meer dan 50.000 branden geregistreerd, waaronder meer dan 15.000 in augustus alleen al, 48% meer dan vorig jaar in dezelfde maand.

Soja is in de Europese Unie het meest geïmporteerde voedsel met een hoog risico op ontbossing en vernietiging van natuurgebieden. Het wordt voornamelijk gebruikt om landbouwhuisdieren te voederen (vooral varkens, kippen en melkkoeien). Volgens WWF komt 23% van de sojabonen die uit Latijns-Amerika worden geïmporteerd uit de Cerrado en is 70% van de ontbossing en conversie voor sojabonen in de Europese Unie geconcentreerd in deze regio.

Bescherm savannes en andere natuurlijke ecosystemen in de nieuwe wetgeving

Volgens de laatste informatie die is uitgelekt, zal het langverwachte voorstel voor een nieuwe EU-wet om ontbossing en geïmporteerde conversie aan te pakken helaas alleen gericht zijn op bossen. Andere ecosystemen zoals savannes en graslanden zullen dus niet beschermd worden. De Europese Unie zou dus een oogje dichtknijpen voor de alarmerende voortdurende vernietiging van de Cerrado.

WWF-België roept Belgische ministers op om te pleiten voor de opname van natuurlijke ecosystemen in de nieuwe wetgeving die in de komende maanden wordt voorgesteld. “Hoewel de Belgische diervoederindustrie zich heeft geëngageerd om tegen 2030 100% gecertificeerde soja te halen, dringt de tijd voor de Cerrado en kunnen we niet langer alleen vertrouwen op vrijwillige toezeggingen. Dezelfde uitdaging geldt voor onze chocolade, palmolie en koffie, ... . De Europese Unie moet in haar nieuwe wetgeving rekening houden met de impact van onze consumptie op savannes, graslanden en waterrijke gebieden”, zegt Béatrice Wedeux, ontbossingsexpert en beleidsmedewerker bij WWF-België .