Willebroek, 12 juli 2024 - Wie door de Heindonkstraat wandelt of fietst, kan er niet naast kijken. Sinds enkele dagen staat er een prachtige Europese otter afgebeeld. De muurschildering werd afgelopen weekend gemaakt door de Belgische graffitikunstenaar Dzia in opdracht van WWF, Regionaal Landschap Rivierenland en gemeente Willebroek, en kadert in het Animalinas-project. Dat project brengt verschillende dieren die leven in Natuurpark Rivierenland op een creatieve manier in beeld langs een route van vijftig kilometer.

In het zuidwesten van de provincie Antwerpen stromen zowel Rupel, Dijle, Nete, Schelde als Zenne. Nergens in Vlaanderen komen zoveel rivieren samen, ze vormen een uniek groenblauw netwerk. De zoetwatergetijdenwerking zorgt er ook voor een bijzondere fauna en flora, en de otter heeft een bijzondere band met Willebroek.

Na jarenlang van de radar verdwenen te zijn in Vlaanderen, werd in 2012 in Broek De Naeyer opnieuw een otter waargenomen. Ondertussen is de diersoort terug in opmars in Vlaanderen, dankzij talrijke projecten die bijdragen aan herstel van het leefgebied (natte natuur) en een betere waterkwaliteit van rivieren en beken. Maar er blijft nog veel werk aan de winkel alvorens een duurzame populatie zich in stand kan houden. In Willebroek blijft de otter alvast regelmatig voor de wildcamera verschijnen en heeft hij duidelijk een thuis gevonden. De keuze voor een otter als nieuw Animalinas-kunstwerk was dan ook snel gemaakt. 

Samenwerking 

De otter is niet toevallig ook de mascotte van zowel het Nationaal Park Scheldevallei als van het Natuurpark Rivierenland. De soort is Europees beschermd én een belangrijke graadmeter voor de kwaliteit van onze waterlopen en valleinatuur. Veel andere dieren profiteren mee van herstelmaatregelen voor de otter. Bovendien heeft deze speelse wateracrobaat een hoge aaibaarheidsfactor, dus is hij een ideaal boegbeeld om het publiek warm te maken voor onze riviernatuur. 

Verschillende initiatieven zijn lopende om de otter meer voet aan wal te laten krijgen in Vlaanderen. Zo startte bijvoorbeeld op initiatief van het Agentschap voor Natuur en Bos, WWF, Regionaal Landschap Rivierenland en Regionaal Landschap Schelde-Durme een eerste grootschalige samenwerking rond de otter in de Scheldevallei om deze soort meer onder de aandacht te brengen.  

Dit lokale initiatief groeide uit tot een internationale samenwerking tussen Vlaanderen en Nederland. Europese fondsen zullen gebruikt worden om de habitat te verbeteren en de knelpunten op te lossen in de Schelde- en de Maasvallei. Er wordt ook ingezet op onderzoek en kennisuitwisseling. We kunnen namelijk heel wat leren van onze Nederlandse buren.

Lokale besturen 

‘We willen gezonde rivieren, beken en moerassen in ons land. De terugkeer van soorten zoals de otter is de kers op de taart. Gemeenten die daadkracht tonen en het herstel van biodiversiteit vooropstellen, zijn enorm belangrijk hierin’, verklaart Céline De Caluwé, programmabeheerder bij WWF-België. 

Om die reden werkte Gemeente Willebroek mee aan deze verwezenlijking. Willebroek is begaan met biodiversiteit en legt de focus daarbij op extensief maaibeheer, acties rond ontharding en beplanting, en op bestrijding van invasieve exoten. Daarnaast neemt de gemeente deel aan campagnes zoals ‘Laat ze liggen’ waarbij bladeren blijven liggen en zo voedsel zijn voor insecten die op hun beurt voedsel zijn voor vogels, egels en andere dieren. Ook Regionaal Landschap Rivierenland, dat samen met WWF en gemeente Willebroek het kunstwerk financierde, draagt via verscheidene projecten bij aan de terugkeer van de otter. 

‘De otter heeft als toppredator zijn plek in onze waterrijke natuur. In het echt zal je hem zelden zien, maar met deze muurschildering willen we bewoners en voorbijrijdende fietsers benieuwd maken om meer te weten over dit mysterieuze dier’, besluit Céline De Caluwé.