Europese ‘Boer tot Bord’ en biodiversiteitsstrategie: een kans die we met beide handen moeten grijpen
Europese ‘Boer tot Bord’ en biodiversiteitsstrategie: een kans die we met beide handen moeten grijpen
Brussel, 20 mei 2020 - Vandaag stelt de Europese Commissie haar nieuwe voedselstrategie (‘Farm To Fork’) en biodiversiteitsstrategie voor. Deze twee strategieën vormen een essentieel onderdeel van de Europese ‘Green Deal’ en zullen enkele belangrijke krijtlijnen uitzetten voor het Europese beleid inzake biodiversiteit, voedsel en landbouw voor de komende 10 jaar. Nu de COVID-19-epidemie nog maar eens heeft aangetoond hoe nauw onze eigen gezondheid verbonden is met die van onze ecosystemen is de komst van deze twee strategieën meer dan ooit welkom.
De bescherming van onze biodiversiteit is van essentieel belang voor heel wat redenen, en niet op z’n minst voor onze eigen gezondheid. De vernietiging van bossen en natuurlijke ecosystemen verstoort namelijk het ecologisch evenwicht op onze planeet waardoor zoönosen (ziekten die door dieren op mensen worden overgedragen) zoals COVID-19 frequenter kunnen voorkomen. Wie zorg draagt voor de natuur draagt met andere woorden zorg voor zichzelf en zijn naasten. Ook de manier waarop we voedsel consumeren en produceren spelen hierin een belangrijke rol. Dat de biodiversiteitsstrategie en voedselstrategie samen worden uitgebracht is dan ook niet verwonderlijk.
Onze relatie met de natuur herstellen
De Europese Commissie stelt vandaag duidelijke doelen voor die het mogelijk maken om onze relatie met de natuur te herstellen. De twee strategieën zouden daarmee het EU-beleid rond natuur, voeding en landbouw ingrijpend kunnen veranderen. De nieuwe doelstellingen die worden geformuleerd hebben o.a. betrekking op de bescherming van natuurgebieden (ten minste 30% van het EU-grondgebied en 30% van het Europese zeegebied), de biologische landbouw (ten minste 25% van het EU-landbouwareaal), het gebruik van chemische bestrijdingsmiddelen (een halvering van zowel het volume als de toxiciteit) en de oppervlakte aan landbouwgrond die voorbehouden moet worden voor biodiversiteit en natuur (ten minste 10%). De Europese Commissie neemt zich bovendien voor om in 2021 bindende Europese doelstellingen te formuleren inzake natuurherstel. Toch laat de Europese Commissie ook enkele kansen aan zich voorbij gaan. Zo zijn de maatregelen om water- en luchtvervuiling tegen te gaan en het gebruik van antibiotica te beperken eerder zwak, en wordt de steun voor de intensieve veeteelt onvoldoende aangepakt..
Europese strategieën zijn geweldige kans voor ons land
De twee strategieën kunnen vandaag een solide en ambitieuze basis vormen voor de transitie naar een gezondere samenleving voor mens en natuur en daarmee ook een leidraad vormen voor de beleidsmakers in ons land. Ze kunnen in het bijzonder de evolutie naar meer duurzame voedsel- en landbouwsystemen in de Europese Unie versnellen en het evenwicht tussen onze voedselproductie en de draagkracht van onze planeet herstellen. Voor de landbouwsector is de uitwerking van het Vlaams strategisch plan voor het nieuwe gemeenschappelijk landbouwbeleid (GLB) de belangrijkste mijlpaal in 2020-2021. Door zowel duurzame agro-ecologische landbouwpraktijken als nieuwe innovatieve technieken te ondersteunen kan de hervorming van het GLB een antwoord bieden op de vraag naar voldoende gezond, duurzaam en betaalbaar voedsel zonder daarbij de waarde van de boer zelf uit het oog te verliezen.
Het herstel van natuurlijke ecosystemen is niet alleen belangrijk om de biodiversiteitscrisis aan te pakken - één miljoen soorten zijn met uitsterven bedreigd - maar biedt ook een oplossing in het kader van de klimaatverandering. De droogte die we de laatste jaren in Europa, maar ook in Vlaanderen, hebben gekend toont aan dat oplossingen voor mitigatie en adaptatie dringend nodig zijn. Als daarbij ook ons handels- en economisch beleid afgestemd worden op de nieuwe doelstellingen voor ecologisch herstel hebben we een echte kans op slagen.
Sofie Luyten, directeur beleidsdienst WWF-België: "Terwijl de EU zich richt op het herstel na de Covid19-crisis, vormt ‘farm2Fork’ een essentieel instrument om een veerkrachtiger, gezonder en duurzamer voedsel- en landbouwsysteem voor mens en natuur op te bouwen."
Titus Ghyselinck, programma manager Landbouw en voedsel WWF België: “Voedsel en natuur zijn beiden van essentieel belang voor ieder van ons. Een beleid dat de ambitie heeft om zorg te dragen voor gezonde voeding, natuur en voor onze landbouwers moeten we dan ook met open armen ontvangen. Ook in eigen land moeten we er samen mee aan de slag gaan, zo hebben we er alleen maar bij te winnen.”