Uitbouwen van gezonde bizonpopulaties in de Roemeense Karpaten

Een iconische soort die bijna was uitgestorven

Tot aan het begin van de 20ste eeuw kwam de Europese bizon voor op het hele Europese continent, behalve in het zuiden van het Iberisch schiereiland en het noorden van Scandinavië. Door intensieve jacht en het verdwijnen van zijn leefgebieden stierf de bizon echter bijna uit. De laatste waarneming van een Europese bizon in het wild dateert van 1927. Gelukkig overleefde de soort in gevangenschap. Hierdoor konden uitgezette populaties in Midden- en Oost-Europa zich vanaf de jaren vijftig langzaam maar zeker in het wild herstellen. Ook vandaag staat de bizon nog onder druk, onder meer door de aantasting en versnippering van zijn leefgebied, de grote kwetsbaarheid van de populatie, ziektes en conflicten tussen mens en dier in sommige streken. 

Rijkere biodiversiteit dankzij herintroductie

In 2013 lanceerden WWF-Roemenië en Rewilding Europe het ambitieuze project om de bizon te herintroduceren in zijn oorspronkelijke leefgebied in de Karpaten. Elk jaar worden kleine groepen bizons uitgezet in het Țarcu-gebergte in Roemenië. De bizonpopulatie telt er ondertussen 65 dieren. De bizons zijn afkomstig van Europese reservaten en fokkerijen (waaronder het Domein van de Grotten van Han in België) en zijn zorgvuldig geselecteerd om de genetische diversiteit te waarborgen. Doel? Een gezonde bizonpopulatie uitbouwen opdat de soort zich kan voortplanten en overleven in het wild. De dieren worden nauwgezet opgevolgd om hun welzijn te waarborgen en erop toe te zien dat ze in harmonie samenleven met de lokale bevolking. 

Centrale rol voor lokale gemeenschappen

In Armeniș, een dorp in het zuidwesten van Roemenië, zijn de bizons uitgegroeid tot een symbool. Dankzij de soort hebben de inwoners opnieuw ontdekt hoe rijk de natuur die hen omringt, is. Bovendien konden ze nieuwe economische activiteiten uitbouwen dankzij het ecotoeristisch programma dat WWF in de regio heeft opgezet:  de observatie van dieren in het wild. Om het project op lange termijn te laten slagen, volstaat het immers niet om bizonpopulaties te herintroduceren en te beschermen. Als we het voortbestaan van de bizon en zijn leefgebied willen garanderen, moeten we de lokale gemeenschappen een degelijk alternatief bieden voor de illegale jacht en ontbossing. Het programma komt ten goede aan 30 gezinnen in het dorp en kan ondertussen als voorbeeld dienen voor andere belangrijke natuurgebieden in de Karpaten.

De bizon is een echte ‘landschapsarchitect’. Hij geeft het landschap vorm en creëert ecologische corridors voor heel wat diersoorten. Zijn rol is dan ook essentieel voor de levenskwaliteit van andere soorten in de voedselketen en voor het natuurlijke evenwicht waarvan we allemaal afhankelijk zijn. Hoewel de resultaten van het herintroductieproject bemoedigend zijn, blijft de toekomst van de soort afhankelijk van beschermingsmaatregelen, zoals het overbrengen van bizons naar geschikte leefgebieden, om zo genetisch levensvatbare populaties te creëren.